Hendrikje van Andel-Schipper (1890-2005) werd 115 en was op haar extreem hoge leeftijd nog helemaal helder. Haar moeder werd 100 en ook zij kreeg geen dementie. Zo blijkt dat erfelijke factoren een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van dementie. Om erachter te komen welke rol dat is, doet het VUmc Alzheimer onderzoek naar erfelijk materiaal van mensen die net als mevrouw van Andel-Schipper heel oud zijn geworden.
Medicijn
De wetenschappers zijn in dit 100-plus onderzoek op zoek naar welke factoren precies invloed hebben op de ontwikkeling van dementie. Het erfelijk materiaal van de gezonde ouderen wordt vergeleken met dat van ouderen met dementie. De onderzoekers hopen dat de vergelijkingen tot nieuwe inzichten kunnen leiden die weer helpen om een medicijn tegen dementie te ontwikkelen. Zodra de onderzoekers weten welke mechanismen ervoor zorgen dat de hersenen gezond blijven, kunnen ze medicijnen ontwikkelen die deze effecten nabootsen.
In de zorg aan ouderen met dementie ziet prof. dr. Erik Scherder veel passiviteit. Terwijl beweging juist de hersenenactiviteit stimuleert, blijkt uit onderzoek. Juist in de gebieden die belangrijk zijn voor het geheugen en het nemen van initiatief. In een college van 15 minuten legt de neuropsycholoog heel begrijpelijk uit waarom ouderen eigenlijk zouden moeten bewegen >>
Onderzoek
Het 100-plus onderzoek is behoorlijk uitgebreid en er zijn veel mensen bij betrokken. De verwachting is ook dat het lang zal duren voordat de wetenschappers antwoord op hun vragen krijgen. Tijdens het onderzoek leren ze wel steeds meer over de werking en samenstelling van het gezonde brein.
Lees meer artikelen over dementie in het Dossier Dementie >>
Meedoen
Het onderzoeksteam is continu op zoek naar nieuwe deelnemers: honderdplussers die niet dement zijn. Bijvoorbeeld ouderen die op extreem hoge leeftijd nog in de tuin werken, aan gymnastiek doen of auto rijden. Als een oudere wil deelnemen dan komt er een onderzoeker thuis langs om een aantal vragen te stellen en testen te doen. Ook wordt er bloed geprikt om het erfelijk materiaal te verzamelen. Hiervoor komt de lokale trombosedienst langs.Ook kinderen van ouders die heel oud zijn geworden zonder dementie zijn waardevol voor het onderzoek. Om mee te doen aan het onderzoek kun je hier het aanmeldingsformulier invullen of contact opnemen met het Alzheimercentrum >>
Anekdotes
Het onderzoek levert tot nu toe niet alleen belangrijke data op, maar ook mooie anekdotes. Zo werkt Meneer Dijkema (100) nog 5 uur per dag in de tuin, maakt mevrouw Wortman-Faber (103) nog altijd graag haikus, publiceerde meneer Faber (100) vorig jaar een boek en gniffelde een anonieme deelneemster van 102: ‘Ja, ik heb me ingeschreven bij een verzorgingshuis, maar ik ga daar pas naartoe als ik oud ben!’
Bekijk hier een filmpje over het onderzoek:
