Wat was het doel van die empowermentworkshops?
‘In het hele land zijn er regionale gespreksgroepen georganiseerd. Zelfs in streken waar het heel lastig is om deze mensen te bereiken, zoals Zeeland en Drenthe. We hebben hen gevraagd naar de meest belangrijke verandering in hun leven. Vervolgens hebben zij dit gedeeld met de groep en mochten anderen reageren. Het gaat hier om bewustwording van bepaalde problemen, herkenning en het delen van succesverhalen.’
En welke verhalen werden er verteld?
‘Belangrijke thema’s zijn de problemen met acceptatie van hun seksualiteit, het verlies van hun partner en een late coming out. Je ziet dat deze generatie vaak laat uit de kast is gekomen. Het viel me op dat die zelfacceptatie nog heel ingewikkeld is. Vooral deelnemers die eind 60, begin 70 zijn realiseren zich dat ze echt ouder worden en moeten bedenken hoe hun laatste jaren er uit gaan zien. Ook qua zorg, en dat blijkt vaak best lastig.’
Waarom moet er op het gebied van zorg juist aandacht zijn voor specifiek roze ouderen? Zij worden toch net zo hard getroffen door bezuinigingen als ‘gewone’ ouderen?
‘Inderdaad, de zorg verandert voor alle ouderen. Maar wat opvalt bij roze ouderen is juist dat zij vaak geen kinderen hebben en dus een kleiner sociaal netwerk. Bovendien zeggen veel roze ouderen dat zij een bepaalde verkilling voelen in hun omgeving wanneer zij vertellen dat ze homoseksueel zijn. Juist deze groep heeft veel baat bij het ontmoeten van gelijkgestemden, maar juist deze voorzieningen worden door de bezuinigingen geschrapt. Het wordt steeds moeilijker om iets voor hen te organiseren. Voor roze ouderen pakken de bezuinigingen nóg negatiever uit.’
Wat zou een oplossing zijn voor hen?
‘Roze ouderen voelen zich lang niet altijd thuis in verzorgingshuizen. Ze voelen zich niet geaccepteerd en de gesprekken gaan voornamelijk over de kinderen en de kleinkinderen en dat hebben zij niet gemeen. Er wordt wel gesproken over meergeneratiewoningen. Er zijn veel leegstaande verzorgingshuizen, daar zouden oud en jong bij elkaar kunnen wonen om zo elkaar te helpen, maar dat zijn nog maar ideeën. Ook zijn er roze ouderen die particulier iets zouden kunnen regelen om samen te wonen, maar dan vrees ik voor een kloof tussen arm en rijk. Als je geld hebt kun je van alles inkopen, maar waar kom je terecht wanneer je geen geld hebt?’
Welke verandering heb jij in 20 jaar gezien voor deze groep?
‘Bij mijn eerste onderzoek naar homoseksuele ouderen in de jaren 90 was de vraag: zouden ze wel bestaan? Uiteindelijk na maanden rondbellen en navragen, hadden we een bestand van 110 homoseksuele ouderen. Nu heb ik er bij wijze van spreken binnen twee minuten een te pakken. Ze durven er nu toch beter voor uit te komen. Ik heb gezien dat een deel van deze groep zelf is gaan emanciperen. Zo heb je nu roze ouderenambassadeurs en projecten als de Roze Loper waarmee woonzorginstellingen werken aan een tolerante omgeving.’
LHBT’ers moeten een weg vinden in een samenleving waarin zij niet de norm zijn. Dat is soms behoorlijk lastig en daarom is het handig wanneer hulpverleners door een roze bril kunnen kijken. Kijk jij al door een roze bril? Lees hier meer >>