In Nederland kan iemand echter professioneel welzijnswerker worden met een vierjarige hbo-opleiding, terwijl deskundigheid in Engeland blijkt uit een driejarige hbo-opleiding. In Denemarken volstaat een hbo-opleiding zonder onderzoeksvaardigheden en in Polen leidt een opleiding van ruim twee jaar tot deskundige in het welzijnswerk.
In combinatie met de open Europese binnengrenzen kan dit leiden tot vreemde situaties. Studenten uit Nederland die in het buitenland een verkorte opleiding gaan volgen en dan in Nederland volwaardig deskundig zijn of bijvoorbeeld een buitenlandse welzijnswerker die hetzelfde verkorte traject heeft gevolgd en met een veel zwaarder opgeleide Nederlandse welzijnswerker gaat concurreren om een baan op de Nederlandse arbeidsmarkt.
Om meer structuur en overeenstemming te krijgen in de criteria voor deskundigheid is op Europees niveau enkele jaren geleden het Bolognaproces gestart. Ministers van Onderwijs uit zevenenveertig Europese landen hebben afspraken gemaakt die moeten leiden tot meer eenduidigheid in de criteria voor professionele deskundigheid. Voor de Europese onderwijspraktijk betekent dit dat onderwijzend personeel uit Europese landen regelmatig contact onderhoud met elkaar.
Zelf ben ik sinds enkele weken Saxion ambassadeur voor Polen, een belangrijke taak en ik weet helemaal niets van Polen! In een rapport lees ik dat er meer studenten uit Polen bij Saxion komen studeren dan uit elk ander land waarmee wij contact onderhouden. In een ander artikel lees ik dat het welzijnswerk in Polen moeilijke tijden doormaakt. Te hoge werkdruk, slecht management, weinig theoretische onderbouwing van het werk, een concurrentiestrijd met de kerk.
Het maatschappelijk midden is in Polen sterk ontwikkeld (kerk, particulier initiatief, afwezige overheid), maar dat levert niet direct voordeel voor de welzijnswerker. In combinatie met de afwijkende leerpakketten tussen hogescholen in Nederland en Polen lijkt dit dus een ideale casus in het licht van de Bologna afspraken en de wens om van het welzijnswerk een meer Europese aangelegenheid te maken. Van mijn bevindingen zal ik in de komende maanden verslag doen.
