De voorstanders benadrukten dat je laat zien dat je menselijk bent en dat je meeleeft. Emoties en de acceptatie ervan horen bij het werk. Het niet tonen van je emoties zou spanningen in de relatie kunnen veroorzaken. Anderen hadden zo hun bedenkingen. Terughoudendheid met het tonen van emoties is noodzakelijk om werkelijk een steun te kunnen zijn.
De sociaal werker krijgt nogal wat voor zijn kiezen. Vaak heeft de problematiek op het moment dat dit in beeld komt bij de sociaal werker al flink wat schade toegebracht. Het is toch vooral eerst maar eens ‘zelf doen’, en bovendien is hulp vragen niet makkelijk. Schulden zijn tegen die tijd torenhoog opgelopen, relaties hebben al een flinke klap gehad, een uithuiszetting dreigt, de medicatie wordt al weken niet meer ingenomen, de kinderen worden al een tijdje niet meer zo goed verzorgd, het inkomen is weggevallen, traumatische ervaringen hebben hun sporen achtergelaten.
Zie het dan nog maar eens droog te houden. Toch lukt dat vaak wel maar soms grijpt het je bij de strot.
Een begeleider van asielzoekers beschreef voor het blog ‘dit is het sociaal werk’ haar ervaringen met enkele jongens. Stoere jongens met van die baggy broeken en zo’n cool loopje. Een van de jongens, 17 jaar oud, vertelde haar dat hij geen toekomst meer zag. Hij had geen familie meer waar hij op terug kan vallen.
‘Dan val ik stil omdat ik ook naar de buitenkant keek en dacht dat het een stoere jongen was. Een jongen die nergens last van heeft en zich staande weet te houden in deze wereld. Dan word ik stil omdat ik op dat moment niets opbeurends of hoopgevends kan verzinnen.’
Een tweede jongen bezoekt haar op kantoor voor een praatje. Hij heeft psychische problemen en is vaak angstig. Vooral als hij alleen is. Hij wil daarom dat zijn vrienden in de buurt zijn. Zijn goede vriend moet bij hem blijven als hij gaat slapen en kan pas weg als hij in slaap is gevallen.
‘Ik denk aan kleine kinderen waarbij dat precies hetzelfde is. Mama of papa moet blijven totdat het kind slaapt. Het enige verschil is dat deze jongen 21 jaar is. Ik vraag hem wat hij doet als zijn vrienden er niet zijn. Hij legt uit dat hij dan erg bang en verward is en niet weet wat hij dan moet doen. Dan valt bij mij weer een stilte en weet ik niet wat ik moet zeggen.’
Nee, deze werker heeft niet mee zitten huilen met haar cliënten. Maar dit soort momenten waarop het echt binnenkomt, kennen sociaal werkers allemaal. De situatie waar je cliënt zich in bevind is even heel voelbaar en overweldigend. Daarna is het weer afstand nemen om te kunnen denken en handelen.