In 2021 voelden meer mensen zich sterk eenzaam dan in 2019, constateert het CBS. 11% van de Nederlanders van 15 jaar of ouder voelden zich in 2021 sterk eenzaam, 32% was enigszins eenzaam. In 2019 was dat achtereenvolgens 9 en 26%. Dit baseert het CBS op enquêtes in 2021 en 2019 onder bijna 7.000 Nederlanders. Eenzaamheid jongeren is een groeiend probleem.
Jongeren ervaren leegte
Alleenstaanden (16%) en alleenstaande ouders (19%) voelen zich het vaakst eenzaam. Een groep die er ook uitspringt zijn jongeren van 15 tot 25 jaar oud. Zij voelen zich van alle groepen het vaakst emotioneel eenzaam. Dat betekent dat ze leegte ervaren, mensen om zich heen missen en zich vaak in de steek gelaten voelen. Het aantal jongeren dat zich zo eenzaam voelt is flink hoger dan in 2019. Het volledige CBS-onderzoek naar eenzaamheid lees je hier.
Het kabinet steekt ruim €40 miljoen extra in het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid. De focus van het programma lag onder het vorige kabinet op eenzaamheid onder ouderen, maar vanaf nu is het voor de aanpak van eenzaamheid in het algemeen en dus ook gericht op eenzaamheid onder jongeren. Er zijn 3 actielijnen:
- Meer bewustwording in de samenleving over eenzaamheid
- Meer maatschappelijk initiatief tegen eenzaamheid
- In alle gemeenten een lokale aanpak tegen eenzaamheid
Het kabinet wil Nederland ‘wakker schudden’ van het feit dat verschillende soorten eenzaamheid overal voorkomen. Er komt een bredere publiekscampagne en een onderzoeksprogramma eenzaamheid. Bij wie en wanneer er een taboe rust op eenzaamheid, en hoe dit beter te doorbreken is, wordt een belangrijke onderzoeksvraag.
5 pijlers voor lokale aanpak eenzaamheid jongeren
Ook moeten nog meer gemeenten op lokaal niveau werk maken van de aanpak van eenzaamheid. Het actieprogramma geeft daarvoor 5 pijlers:
- Bestuurlijk commitment. ‘De aanpak van eenzaamheid valt of staat met politiek-bestuurlijk draagvlak. Zorg dat het college van burgemeester en wethouders betrokken is. Evenals beleidsmakers van verschillende beleidsterreinen.’
- Creëer een sterk netwerk. ‘Eenzaamheid aanpakken kan alleen in netwerkverband. Kijk dus naar welke partijen er al zijn,
maar maak ook nieuwe en slimme verbindingen om samen verder te komen. Betrek daarbij ook zeker het bedrijfsleven en
de lokale ondernemers. Maak iemand kartrekker.’ - Betrek mensen met gevoelens van eenzaamheid zelf. ‘Er is niet één type eenzaamheid en ieder die zich eenzaam voelt
ervaart het op een andere manier. Om goed aan te sluiten bij de doelgroep, moet je mensen die eenzaam zijn, betrekken.
En ook de omgeving, zoals de familie en buurtbewoners. Zorg dat je mensen bereikt door achter de voordeur te komen.
Help mensen vervolgens over de drempel heen.’ - Werk aan een duurzame aanpak. ‘Kijk naar wat echt werkt om eenzaamheid te doorbreken. Hierbij gaat het om activiteiten gericht op zinvol bezig zijn, ontmoeting, praktische ondersteuning, betekenisvol contact, het verbeteren van sociale vaardigheden of het toedichten van een betekenisvolle rol. Kies daarnaast voor een duurzame aanpak. Maak onderscheid tussen verschillende soorten eenzaamheid en baseer je aanpak op feiten. En maak afspraken wie waar verantwoordelijk voor is.’
- Monitoring en evaluatie. ‘Eenzaamheid aanpakken is blijven leren in de praktijk. Monitoring en evaluatie dwingen je om
samen te blijven leren en de aanpak verder te brengen. Doe dit op een vergelijkbare manier, zodat data gebundeld kunnen
worden.’
Het volledige actieprogramma Eén tegen eenzaamheid 2022-2025 vind je hier.
Lees ook deze Premium-artikelen over eenzaamheid jongeren
Vandaag (29 september) begint de Week tegen Eenzaamheid. Daarom lichten we deze andere Zorg+Welzijn-artikelen en video’s over emotionele eenzaamheid nogmaals uit:
Vroon (18): ‘Niemand mag zich zo alleen voelen als ik me heb gevoeld’
HET RUGZAKJE van Catherine Keyl: ‘Juist dat zwijgen was heel bedreigend’
Eenzaamheid: ‘Ik vond mezelf een alien, aan de buitenkant was niets te zien’