Er zijn koeien die in het gras staan en er zijn koeien die alleen over het hek mogen kijken. Dat was een uitdrukking die de moeder van Frits dikwijls gebruikte toen hij klein was.
Nu was dat hek de balustrade van zijn éénkamerflat in een jaren tachtig Vinex-wijk. Hij was gewend tevreden te zijn met niets. Een fiets met een bagagedrager en een kamer met een bed. Of matras. Hij was halfweg de veertig en zijn kleding toonde tekenen van verval evenals zijn gelaat. De huur van zijn kamer was laag vanwege enig achterstallig onderhoud. De gaten bij het raam waren gevuld met kranten die gratis in zijn brievenbus vielen. Zo weerde hij de winterkou. De ruimte was een stilleven van tafel, stoel en bed. Het bed opgeklapt tegen de wand. De tafel was laag en met bruine plavuizen bedekt.
Venster op de wereld
Je kon er prima aan eten voor de televisie. Die nam een riante plek in aan de muur. Een led-tv met een beelddiameter waar ze in een middelgrote bioscoop blij mee zouden zijn. Een eenmalige aanbieding die hij niet kon weerstaan. Hij mocht in zesendertig termijnen betaald worden. Het was zijn venster op de wereld. Het laatste snoer dat hem nog aan het universum buiten verbond. Dat mocht daarom groot zijn. GTST was in dit formaat beter te begrijpen. Op de plek waar hij ’s nachts zijn bed uitklapte lagen stapels stripboeken.
Cursus sociale vaardigheden
Van de rechter moest Frits iets aan zijn schulden doen en een verplichte cursus sociale vaardigheden volgen. Van de cursusleider had hij de opdracht gekregen een hobby te zoeken. Zo zou hij leeftijdgenoten leren kennen en minder eenzaam zijn. Frits zelf was tevreden met het dagelijkse bezoek van zijn buurmeisje van negen maar om zijn goede wil te tonen regelde hij een visakte en trok elke vrijdag naar een verlaten waterplas. Hij zocht er een plek niet te dicht bij een ander. Niemand die last van hem had.
Praten over financiën
De cursusleider kon tevreden zijn: Frits had een hobby, en was niet hele dagen alleen. Daarnaast zou er binnenkort een volwassen vrouw op bezoek komen. Uit de brief van de gerechtsdeurwaarder begreep Frits dat er een dame langs kwam die met hem over zijn financiën ging praten. Het leek hem een goed idee. Hij begreep dat ze tijdens dit bezoek tevens enig huisraad in beslag zou nemen.
Er bestaan nog optimisten.
Het kostbaarste huisraad bestond uit een Leen Bakker-bank uit het kringloopcentrum. Die had daar zo lang gestaan dat Frits hem destijds gratis mocht meenemen. Oranje was geen gangbare kleur meer voor een bank. Voor tien euro brachten twee taakgestraften de bank bij hem langs.
Beter zou het gasfornuis in beslag genomen kunnen worden. Dat was groot en niet stuk. Achtergelaten door de vorige bewoner. Te zwaar om de zes trappen naar omlaag te tillen. Misschien zou de optimistische ambtenaar van het deurwaarderskantoor enigszins geremd worden door de etensresten die samen met het fornuis een donker kunstwerk vormden. Vliegen vonden er hun feestmaal in. De hele woning van Frits transformeerde langzaam in een paradijs voor inheemse insecten.
Kruisjes in een map
Plotseling ging de bel. Door de intercom kraakte een stem die onzijdig bleef. In het videoscherm verscheen het gezicht van een vrouw. Of ze even boven mocht komen. Dat mocht. Hij kreeg niet vaak bezoek van vrouwen. Ze had weinig tijd nodig om in haar map de juiste kruisjes te zetten in de daarvoor bestemde vakjes.
Frits trok alvast het gordijn, dat de vlekken verborgen had gehouden, van de bank. Alsof hij hem daarmee zijn vrijheid teruggaf. Voor een driepersoonsbank was hij niet zwaar, wist Frits. Als het nodig was wilde hij wel even helpen tillen. Het gordijn kon hij weer gebruiken om het slaapgedeelte af te schermen van de rest van de kamer. Zo trokken de kookluchtjes niet in zijn beddengoed. ‘Het wordt niet de bank’, zei de deurwaarder.
Ze liep naar de tv die boven een verlepte plant aan de muur hing. Ze zag de teleurstelling in de ogen van Frits. ‘Ik heb vorige week net de laatste termijn betaald.’
Lees ook:
Meer weten/lezen van Herman? Lees hier een interview met journalist Eva Prins voor Zorg+Welzijn over Van Lunens prachtige debuut ‘Veel succes met uw verdere leven’. Een boek over zijn werk als reclasseringswerker.