“Zomer vier je samen” is de naam van de landelijke campagne die maandag werd afgetrapt. Daarmee richt Met je Hart nadrukkelijk de aandacht op zomereenzaamheid, een nog relatief onbekend fenomeen. Maar volgens Aimée Romme is het wél een maatschappelijk probleem dat zich steeds nadrukkelijker manifesteert. ‘Rondom de kerstdagen en de jaarwisseling is er natuurlijk elk jaar veel aandacht voor eenzaamheid, maar wij krijgen bij onze activiteiten steeds vaker te horen dat ouderen zeggen: ik zie op tegen de zomer. Daar willen wij heel graag verandering in aanbrengen.’
Gezien worden
Ruim 700.000 ouderen voelen zich weleens eenzaam, bleek in 2018 uit onderzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport. De verwachting is dat door de vergrijzing in 2030 dat aantal is opgelopen tot 1,1 miljoen. ‘Wil je wat aan die eenzaamheid doen, dan moet je ouderen zien en waarderen. Ze moeten gezien worden, dat persoonlijke contact ervaren’, weet Romme.
Stichting Met je Hart is inmiddels actief in 47 gemeenten en organiseert het hele jaar door ontmoetingen tussen ouderen. Zo worden maandelijkse etentjes georganiseerd in lokale horecagelegenheden. Door ouderen uit hetzelfde dorp of dezelfde wijk elkaar te laten ontmoeten, ontstaan nieuwe contacten. Dat leidt ertoe dat de ouderen elkaar ook buiten de georganiseerde ontmoetingen om opzoeken. ‘Mensen van achter de voordeur halen en nieuwe impulsen aan hun kleiner wordende sociale netwerk geven, dat is wat we willen’, vat Romme kernachtig samen.
Kink in de kabel
Maar in de zomermaanden zit er vaak juist een kink in de kabel: terwijl familieleden, buren of mantelzorgers vaak op vakantie gaan, blijven 75-plussers vaak thuis alleen achter. Gevoelens van eenzaamheid kunnen volgens Romme juist dan juist harder aankomen. ‘De dagen in de zomer duren al langer, het is letterlijk langer licht. Kun je op donkere dagen in december op een stille dag nog wat vroeger naar bed gaan, ‘s zomers doe je dat niet zo snel. Daarnaast ligt het verenigingsleven vaak stil en is het programma-aanbod op televisie juist in de zomer minder groot. Die combinatie van alles kan het gevoel van zomereenzaamheid vergroten.’
Spontaan
Daarom pleit de directeur van Met je Hart ervoor dat de samenleving juist de komende maanden meer oog krijgt voor ouderen. ‘Met kleine gebaren kan iedereen een verschil maken.’ De oproep van Met je Hart is om vanaf het vakantieadres een kaartje te sturen, samen een ijsje te eten, een oudere spontaan uit te nodigen voor de barbecue of mee te vragen voor de afscheidsmusical van groep 8. ‘Gewoon even dat persoonlijke contact, oog voor de ander hebben in een tijd die voor achterblijvers juist extra stil kan zijn. Dat is niet ingewikkeld, maar het is vooral een kwestie van doen. Dat is wat wij voor ogen hebben.’
Ontlasten
Romme benadrukt dat het maatschappelijke probleem van zomereenzaamheid dus niet op het bordje van sociaal werkers gelegd wordt. ‘Dat is zeker niet onze insteek, de werkdruk voor het welzijnswerk is al ontzettend hoog’, weet ze. Het is eerder andersom: in het begrip ‘samenleving’ zitten immers twee woorden: ‘samen’ en ‘leven’. Dus ook de zomer vier je samen, maakt ze duidelijk. ‘We willen sociaal werkers juist ontlasten door de samenleving te activeren.’
Sociaal werkers vervullen verder op een natuurlijke manier al een belangrijke rol in de strijd tegen eenzaamheid onder ouderen, constateert Romme. ‘Wijkverpleegkundigen die achter de voordeur komen, welzijnswerkers die eenzame doorverwijzen: de signaalfunctie die professionals vervullen is al fantastisch. En dat kan natuurlijk altijd: ouderen op onze activiteiten wijzen en ze actief bij ons aanmelden.’
Tot en met 29 augustus wordt op sociale media en op billboards langs snelwegen aandacht gevraagd voor zomereenzaamheid. Wil jij als professional de aandacht voor het onderwerp vergroten? Deel jouw zomermoment tijdens je werk, tag @Metjehart, gebruik #zomervierjesamen en inspireer anderen.