Wat staat het sociaal domein in 2024 te wachten? Nou, heel veel. De overheid focust zich meer op bestaanszekerheid, preventie en participatie door middel van o.a. het GALA-akkoord. De verwachte belangrijkste thema’s en ontwikkelingen hebben we voor je op een rij gezet.
1. Bestaanszekerheid als rode draad
De overheid investeert extra middelen in armoedebestrijding en preventieve maatregelen tegen geldzorgen en schulden. Er komt een hervorming van het bijstandsstelsel met de focus op een realistischer mensbeeld en het behandelen van mensen vanuit vertrouwen.
2. GALA-akkoord: aan de slag met visie op versterken sociale basis
Gemeenten moeten aan de bak. Elke gemeente heeft uiterlijk in 2024 een beleidsvisie op het versterken van de sociale basis, met aandacht voor gebiedsgerichte uitvoering. Hierin komen in ieder geval de volgende thema’s aan de orde: sociale samenhang of samenlevingsopbouw, mantelzorg, tegengaan van eenzaamheid, inzet en ondersteuning van vrijwilligerswerk en professionals in het sociaal domein. Deze thema’s worden binnen de voorwaarden voor toekenning van de middelen verbonden aan de lokale context en de leefomgeving.
Lees meer over het GALA-akkoord en de concrete uitwerking bij Movisie.
3. Jeugd- en hervormingsagenda
De jeugdzorg ondergaat structurele veranderingen volgens de Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028. Met deze agenda en het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming liggen er belangrijke wijzigingen om het jeugdzorgstelsel fors te verbeteren. Investeringen in landelijke kwaliteit, effectiviteit van jeugdhulp en samenwerking met onderwijs staan centraal. Het UWV benadrukt de groeiende vraag naar professionals in (specialistische) jeugdzorg.
4. Migratie
Nederland ziet jaarlijkse instroom van mensen, waarvoor duurzame opvang essentieel is. Er is behoefte aan begeleiding en coördinatie, met een verwachte vraag naar strategisch adviseurs en programmanagers.
5. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de ouderenzorg
Vanaf 2026 wordt (opnieuw) een inkomensafhankelijke eigen bijdrage ingevoerd. Diverse akkoorden richten zich op verschuiving van zorg naar gezondheid, welzijn en preventie, met als doel het vergroten van de zelfstandigheid van inwoners. Door het inkomen en het vermogen als basis te gebruiken voor de eigen bijdrage, houdt de overheid rekening met wat een individuele burger kan dragen.
De ouderenzorg wordt de komende jaren anders georganiseerd aan de hand van het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). Het kabinet trekt hier in 2024 € 345 miljoen voor uit. Met dit programma worden ouderen ondersteund om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven, en ontvangen zij zorg en ondersteuning, in de meeste gevallen thuis in hun vertrouwde omgeving.
6. Participatie, toeslagen en hersteloperatie
De Participatiewet streeft naar ondersteuning van werkzoekenden, maar decentralisatie zorgt voor verschillen tussen gemeenten. Dit leidt tot onduidelijkheid voor inwoners en maatschappelijke partners. Sinds 1 juli 2023 is het wetsvoorstel Breed Offensief tot wet gemaakt. Het doel van deze wet is onduidelijkheid wegnemen en pijnpunten oplossen. Na de toeslagenaffaire wordt nog steeds gezocht naar professionals, zoals inkomensconsulenten en juridisch medewerkers, om hersteloperaties uit te voeren.
Bronnen: Movisie.nl, Stimulanz, BVNG
