1. Bijzondere bijstand

Rondkomen van een laag inkomen is lastig. Het wordt extra lastig als je onverwacht noodzakelijke uitgaven moet doen. In sommige gevallen kan de gemeente waarin je woont wat extra’s voor je cliënt betekenen. Bijzondere bijstand is een vergoeding van noodzakelijke extra kosten die je maakt vanwege bijzondere omstandigheden. Dit gaat vaak om onverwachte kosten waar je cliënt niet voor kon sparen. Een andere voorwaarde is dat de kosten niet worden vergoed via een andere weg. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Wmo of de zorgverzekeraar.

Cliënten kunnen onder meer bijzondere bijstand aanvragen voor onverwacht hoge reiskosten, rechtsbijstand, bewindvoering en grote aankopen die lang meegaan. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwe wasmachine of een koelkast. Bij aanvragen voor bijzondere bijstand kijkt de gemeente altijd naar de hoogte van het inkomen en het vermogen van de cliënt. Elke gemeente voert deze regeling voor minima uit.

2. Individuele inkomenstoeslag

De individuele inkomenstoeslag (IIT) is eveneens een gemeentelijke regeling voor minima. Dit is een jaarlijkse toeslag als aanvulling op het inkomen van de cliënt. De IIT is juist in het leven geroepen voor mensen die al langere tijd moeten rondkomen van een laag inkomen en naar verwachting hun inkomen ook niet snel kunnen verbeteren. Wie voor deze toeslag in aanmerking wil komen, moet 21 jaar of ouder zijn en nog niet de AOW-leeftijd bereikt hebben.

Let op: gemeenten stellen verschillende andere voorwaarden voor het toekennen van de individuele inkomenstoeslag. Ook de hoogte verschilt. Ontvangt een cliënt deze extra toelage? Dan bepaalt hij/zij zelf waaraan het geld wordt uitgegeven.

3. Tijdelijk Noodfonds Energie

Het Tijdelijk Noodfonds Energie is eerder dit jaar heropend. Huishoudens met een laag inkomen tot 200 procent van het sociaal minimum en een hoge energierekening van 8 procent of meer van het bruto-inkomen, maken kans op 6 maanden steun vanuit het Noodfonds. Hiermee kan de energierekening worden verlaagd. De steun vanuit dit fonds wordt verrekend via de energieleverancier. Die brengt – wanneer de steun toegezegd wordt – 6 maanden lang het bedrag in mindering op de rekening. Sociaal werkers kunnen cliënten mogelijk wijzen op de situatiecheck. Door dit in te vullen, kunnen mensen er snel achter komen of zij eventueel in aanmerking komen voor extra steun. Let op: dit fonds sluit op woensdag 20 maart 2024.

Ook mogelijk interessant: niet iedereen die recht had op de gemeentelijke energietoeslag in 2023 heeft deze ook aangevraagd. Wijs cliënten daarop, want het is in veel gemeenten mogelijk om met terugwerkende kracht een aanvraag in te dienen.

4. Kindpakket

Heeft jouw cliënt een laag inkomen en kinderen tot en met 17 jaar? Dan kan hij/zij het kindpakket aanvragen. Het kindpakket is bedoeld als tegemoetkoming in de kosten voor bijvoorbeeld sport- en muzieklessen, maar kan in sommige gevallen ook gebruikt worden voor de aanschaf van een laptop of een kinderfeestje.

Het kindpakket is in feite een verzameling van diverse regelingen zoals het Jeugdfonds Sport, stichting Leergeld en het Jeugdeducatiefonds. Via de gemeente worden deze gebundeld in het kindpakket, zodat het eenvoudiger wordt om een aanvraag te doen. Let op: per gemeente verschilt de ‘inhoud’ van het kindpakket.

5. Meedoenregeling

Geld voor zwemles, een cursus om jezelf te ontwikkelen of leren over gezondheid? In veel gemeenten is de meedoenregeling dan een interessant potje. De naam van deze financiële regeling zegt het al: het gaat om meedoen, om participeren in de maatschappij. Om die reden is in elke gemeente deze regeling opgezet voor leuke, leerzame of gezonde activiteiten. Wel is de regeling in iedere gemeente anders van opzet: de ene gemeente richt zich met de meedoenregeling uitsluitend op kinderen, de andere gemeente focust juist op meedoen onder volwassen cliënten. Ook de hoogte van de toeslag verschilt per gemeente. De toeslag schommelt zo tussen de 125 en 200 euro per jaar.

6. Studietoeslag

Studenten met een medische beperking kunnen vaak niet werken naast hun studie. Deze studenten kunnen mogelijk een studietoeslag krijgen, ook als ze bijvoorbeeld studiefinanciering of een basistoelage als tegemoetkoming voor scholieren ontvangen. De studietoeslag is bedoeld als vervanging voor bijverdiensten die leeftijdsgenoten wel kunnen genereren.

Voor de studietoeslag zijn landelijk minimumbedragen vastgesteld. Per 1 januari 2024 krijgen studenten van 21 jaar en ouder met een medische beperking 352,80 euro per maand. Wie jonger is, ontvangt wat minder. Hier vind je een overzicht van de minimale vergoedingen. Deze bedragen zijn in lijn met het minimumjeugdloon. Gemeenten hebben overigens de vrijheid om een hoger bedrag uit te keren. De studietoeslag kan daarom per gemeente verschillen.

7. Collectieve ziektekostenverzekering

Iedere Nederlander moet een ziektekostenverzekering hebben. Voor mensen met een zeer laag inkomen zijn de kosten relatief hoog. Gemeenten bieden daarom een collectieve zorgverzekering aan, waarbij cliënten met een kleine portemonnee dan tegen lagere kosten een basisverzekering en een aanvullende verzekering kunnen afsluiten. De kosten van deze verzekering verschillen per gemeente. Dit hangt namelijk af van de afspraken die elke gemeente maakt en met welke zorgverzekeraar de gemeente in zee is gegaan.