Dat blijkt uit Kamervragen die demissionair minister Steven van Weyenberg (Financiën) heeft beantwoord. Zo worden de regels aangescherpt. Waar voorheen de leeftijdsgrens van 18 jaar door jongeren makkelijk kon worden omzeild – want apps als Klarna en Riverty handhaafden de leeftijdscontrole niet – daar wordt voortaan actiever op gecontroleerd. ‘Wij hebben de aanbieders dringend verzocht om hun gedragscode ten aanzien van leeftijdsverificatie aan te scherpen’, schrijft Van Weyenberg. ‘Ze hebben toegezegd dat zij bij alle gebruikers van BNPL (buy now, pay later, red) gaan verifiëren of de opgegeven geboortedatum correct is.’

Alarm

Eerder dit jaar sloeg de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) al alarm over het stijgende aantal transacties waarbij achteraf betaald wordt. In 2023 werd bijna 600.000 keer door een minderjarige een aankoop heeft gedaan via Buy Now, Pay Later. De banken vinden het onacceptabel dat jongeren door de apps in financiële problemen komen en eisten actie om kwetsbare jongeren te beschermen. 

Uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijkt dat 13 procent van de mensen die gebruikmaken van de optie om achteraf te betalen, te maken krijgt met aanmaningskosten. 4 procent wordt zelfs overgedragen aan een incassobureau. Bij elkaar zijn dat duizenden gevallen per jaar. 

Schuldhulpverleners waarschuwden ook voor de gevolgen van uitgesteld betalen. Jongeren kunnen zodoende sneller in de schulden raken. Sociaal Werk Nederland initieerde vorig jaar ‘Nooit meer skeer’, een project gericht op mbo’ers. Financiële educatie en praten over wat je kunt doen bij een schuld gaan daarbij hand in hand. In dit premium artikel lees je hoe jongeren op een laagdrempelige manier aan het denken worden gezet over geld.

Niet als een schuld

Marieke Trentelman, die als projectleider van ‘Nooit meer skeer’ het stokje heeft overgenomen van René Borkus, legde eerder dit voorjaar uit dat veel mbo’ers tijdens de gastlessen toegeven dat ze ook gebruikmaken van Klarna en Riverty. Hun perceptie van schulden aangaan verschilt met die van de hulpverlening: ‘Opvallend is dat jongeren het betalen via deze apps juist niet als het aangaan van een schuld zien. In hun beleving is het “gewoon” uitgesteld betalen’, zegt Trentelman. Daar komt pas verandering in als ze financieel vast zijn gelopen. ‘Dan dringen de consequenties van hun keuzes tot hen door en weten ze dat ze dat geld met rente terug moeten betalen.’

Gebrek aan inzicht

Een ander inzicht wat ‘Nooit meer skeer’ inmiddels heeft opgeleverd is het gebrek aan inzicht dat mbo’ers in hun financiën hebben. ‘Deze groep veronderstelt dat ze best veel inzicht hebben in hun inkomsten en uitgaven, maar na een paar gastlessen komen ze daar dan op terug. Dan zien ze in dat op dat vlak nog wel wat valt te verbeteren.’