Als iemand in een psychose raakt en op straat luidkeels het evangelie verkondigt, of al schreeuwend in paniek raakt, weten omstanders niet wat en óf ze iets moeten doen. Zo schetst Nel van Kempen een crisissituatie. Ze is consulent Crisiskaart Arnhem. ‘Patiënten kunnen zelf moeilijk verwoorden dat ze in een crisis zitten, hulp nodig hebben, maar niet agressief zijn. Wanneer zij dan door mensen worden vastgepakt, kan dat traumatische gevolgen hebben.’
Agressief
Door het tonen van de crisiskaart aan hulpdiensten of omstanders, kan de patiënt zelf aangeven dat hij hulp nodig heeft. En welke hulp precies. Op de kaart staan de gegevens van een behandelaar of contactpersoon die de patiënt op de juiste manier weet te benaderen. Er staat bijvoorbeeld: ‘Ik praat in mezelf en ga soms met dingen gooien, maar ik ben niet agressief naar mensen’. Of: ‘Ik word bang van veel mensen (en agenten) om mij heen, benader mij dus één op één’.
Ervaringsdeskundige
De crisiskaart is nog niet zo eenvoudig in te vullen, stelt van Kempen. ‘Het is belangrijk dat patiënten er zelf om vragen en dat je er echt de tijd voor neemt om de kaart in te vullen. Er gaan wel drie tot vijf gesprekken aan vooraf voordat duidelijk is wat en wie een patiënt in een crisissituatie nodig heeft.’ Zelf is Van Kempen ervaringsdeskundige. Dat heeft zijn voordelen bij deze gesprekken. ‘Ik loop al dertig jaar rond in de ggz en spreek daardoor dezelfde taal. Ik sta dicht bij de cliënten, benader de situatie altijd positief en stel de vraag: “Wat heeft jou in een crisissituatie juist wel geholpen?” ‘
Confronterend
‘Het is voor patiënten vaak moeilijk om terug te blikken op een situatie waarin het verkeerd ging’, vertelt Van Kempen. ‘Dat kan niet iedereen. Bovendien is een crisiskaart ook confronterend: met zo’n kaartje in mijn portemonnee weet iedereen dat ik een psychiatrisch patiënt ben’, aldus de consulent. Als iemand psychotisch in een politiecel wordt gegooid, is dat een persoonlijke ramp, vindt Van Kempen. Hulpdiensten in Arnhem zijn volgens haar op de hoogte van de kaart, maar het is ook van belang dat juist burgers er van afweten.
De crisiskaart wordt al in meerdere regio’s gebruikt. Anderhalf jaar geleden introduceerden de Gelderse Roos (geestelijke gezondheidszorg) en IrisZorg, organisatie voor verslavingszorg en maatschappelijke opvang, de Crisiskaart in de regio Arnhem.
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Bron: Beeld: Gelderse Roos/Iriszorg
Beste mensen,
Als lid van een CR, sinds 1988 in behandeling bij de volwassenpsychiatrie,, juich ik de crisiskaart van harte toe !!
Zelf ben ik enige tijd zonder vaste woon of verblijfplaats geweest, een crisiskaart zou dan een uitkomst zijn geweest.
Bij een crisis weet de Politie/GGD en of andere omstanders met wie ze te maken hebben en waar onder behandeling.
Zo kan bij een opname direct goed opgetreden worden of indien buiten de regio met de betrokken GGZ-instelling informatie worden uitgewisseld.
Indien stabiel, kan de client weer naar de eigen GGZ worden vervoerd.
Doorgaan dus met dit project !!
Een ervaringsdeskundige
Als oud manager van een 7 x 24 uurs crisisdienst kan ik de crisiskaart voor zowel cliënten als de crisisdiensten en andere hulpverleners alleen maar toe juichen.
Lijkt me evident dat de introductie en daadwerkelijke invulling van de crisiskaart met de nodige deskundige begeleiding gepaard moet gaan.
Nodig ik van harte de hulpverleners uit dit met de nodige zorgvuldigheid en geduld dit te begeleiden. Cliënten nodig ik uit over hun schroom heen te stappen en zich te laten begeleiden om de crisiskaart in te durven vullen.
Wens ik iedereen hiervoor wijsheid, geduld en inzicht toe.
Adri-Jan van der Velden, ABC Care