Cora Postema is mantelzorger van haar man die in 2009 een ernstig herseninfarct kreeg. Ze heeft moeite met de manier waarop de gemeente Bodegraven-Reeuwijk de zorgvragers in haar gemeente benadert over de indicatiegesprekken. De toon die professionals en ambtenaren in het algemeen tegen mantelzorgers aanslaan, kan volgens haar veel beter om uiteindelijk samen tot een goede samenwerking te komen.

Indicatiegesprek

Dat begint volgens Postema al met de brief van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk die haar man begin dit jaar kreeg en waarin een huisbezoek voor een herindicatiegesprek wordt aangekondigd. ‘Er was geen vriendelijkheid en gelijkwaardigheid uit op te maken. Er staat heel direct geformuleerd: op die datum heeft u een afspraak en dan gaan wij kijken wat u kunt doen en wat uw familie kan doen. Ik mis iedere vorm van samenspraak en voelde meteen weerstand toen ik de brief las.’

Gemeente is tegen mij

‘De toon was alles behalve uitnodigend’, zegt ze stellig.  ‘De aanhef was geachte heer/mevrouw, terwijl de gemeente zou moeten weten dat het om mijn man gaat. Hij krijgt al jaren zorg. Je gaat als mantelzorger tegen zo’n afspraak opzien en denkt: de gemeente kent mij niet eens en komt mij nu vertellen wat ik moet. Ik weet dat het moeilijk is om niet te verzanden in beleidstaal, maar de toon in de trant van “wij weten het en wij helpen u wel of niet. U mag luisteren, wij gaan het u vertellen” vind ik niet constructief.’

Verbeteren

‘Hoewel dit wel maar één mening is, wil het niet zeggen dat het geen belangrijke mening is’, reageert verantwoordelijk wethouder Laura Leijendekkers. ‘We hebben ons meteen over de brief gebogen om te kijken waar we iets konden verbeteren. Waar we misschien vriendelijker en iets minder stellig konden zijn. We moesten nog twee derde van de brieven versturen dus de klacht van deze mantelzorger heeft een nuttig doel gediend.’

Hoe voer je een goed keukentafelgesprek? In het keukentafelgesprek moeten de professional en de cliënt samen op zoek naar de werkelijke zorgvraag en naar eigen oplossingen. Klinkt mooi, maar is ook makkelijker gezegd dan gedaan. Lees deze tips voor een helder gesprek.

Spanning wegnemen

De gemeente Bodegraven-Reeuwijk (tussen Woerden en Gouda) telt 10 dorpen en kernen, vertelt de wethouder. ‘We hebben onze inwoners vooraf veel geïnformeerd over de veranderingen in de zorg. In elk dorp zijn er bijeenkomsten georganiseerd. Dat heeft al veel spanning weggenomen.’ De Wmo-consulenten  gaan het eerste kwartaal van dit jaar alle gesprekken afronden in de gemeente, voorspelt Leijendekkers. Dat zijn er ongeveer 500.

Intervisie

De consulenten hebben een achtergrond in de zorg en weten hoe ze moeten indiceren. ‘Zij hebben wel extra scholing gehad, want het gaat hier niet alleen om een herindicatie. Het achterliggende idee is toch bezuinigen en dat kan best pittige gesprekken opleveren. Deze Wmo-consulenten komen wekelijks bij elkaar voor intervisie. Zij zeggen dat veel klanten de situatie ook begrijpen. Zo was er een mevrouw die zelf best wilde stoffen, maar dat nu eenmaal niet deed, want er kwam een hulp.’

Gesprek

Dat de gemeente een datum en tijdstip voorstelt voor het gesprek is vooral praktisch, geeft de wethouder toe. ‘Het zou niet werkzaam zijn om de klant het moment voor het gesprek te laten bepalen. Zeker omdat we de gesprekken voor april willen afronden. Maar mocht het echt niet uitkomen, dan zijn we flexibel genoeg om de afspraak te verzetten. Het is belangrijk dat de mantelzorgers van de klant er ook bij kunnen zijn.’

Telefonisch

Dat andere gemeenten het keukentafelgesprek telefonisch afhandelen, vindt Leijendekkers geen goede ontwikkeling. ‘Ik ben het daar pertinent mee oneens. Je hebt als gemeente de verplichting om te luisteren en de juiste beschikking af te geven. Dat kan alleen door een persoonlijk gesprek te voeren en niet over de telefoon.’

Utrecht heeft in november ruim 5000 inwoners laten weten dat zij nog maar anderhalf uur huishoudelijke hulp vergoed krijgen. Met zo’n 3600 inwoners is daarover een ‘uitgebreid telefoongesprek’ gevoerd. Niet acceptabel vinden critici >>