De vorige keer schreef Juul over een unieke gebeurtenis in de LHBTI-gemeenschap >>
Die dubbele rol, van zowel doelgroep als professional, maakt dat ik de mooiste baan van de wereld heb: ik word betaald om onrecht te bestrijden en sociale acceptatie te vergroten. Maar het heeft ook een andere kant, namelijk de rillingen die over mijn rug lopen als ik geconfronteerd word met homofobe opmerkingen, beledigende opmerkingen of stuitende vooroordelen. Niet gericht tegen mij persoonlijk, maar gemaakt door wethouders, ambtenaren, sociaal professionals en andere mensen die ik in mijn werk tegenkom. Op zo’n moment realiseren zij zich vaak niet dat zij het niet over een anonieme groep hebben, maar ook over mij, de beleidsadviseur of gespreksleider.
Betrokken bondgenoten
Ik heb inmiddels te veel van dit soort momenten meegemaakt om het niet persoonlijk te nemen, ik wijs gesprekspartners graag op hun vooroordelen en negatieve houding. Daarbij kies ik er soms voor om zelf uit de kast te komen. Al vind ik dat het strijden voor gelijke rechten niet iets is wat niet ook door betrokken bondgenoten kan gebeuren. Sterker nog: die zijn hard nodig.
Voorrecht
Mensen die zelf geen ervaring hebben met discriminatie en uitsluiting begrijpen vaak het mechanisme niet: ze zijn nooit geconfronteerd met hun eigen voorrecht om in bepaalde situaties niet bang te hoeven zijn, zichzelf te hoeven verbergen, in de kast te blijven of te liegen over hun achtergrond. Er is dus het één en ander nodig voor zij zich in een ander kunnen verplaatsen.
Begrip en acceptatie
Vandaar dat ik als ik in gesprek ga met opdrachtgevers, beleidsmakers en professionals ik altijd een paar pakkende voorbeelden naar voren breng. Die van het lesbische meisje van zestien dat alleen online durft te vertellen dat ze biseksuele gevoelens heeft, die van de jongen in de jeugdzorginstelling die geboren is in een meisjeslichaam of die van de oudere homoman die geen sociaal netwerk meer heeft. Maar soms ook hoe ik zelf geconfronteerd werd met vooroordelen en zelfs geweld. Verhalen die empathie opwekken, waarvan we uit onderzoek weten dat dat werkt bij het vergroten van begrip en acceptatie. Soms zielige verhalen, maar altijd met een sprank hoop, want er is nog een wereld te winnen. En dat kwartje te zien vallen, het besef burgers en cliënten nog beter te kunnen zien en er voor ze te zijn, dat maakt dat ik van mijn werk houd.
Emancipatie
Dus laat mij nog maar even professioneel lesbisch zijn. Al zou ik deze mooiste baan van de wereld het liefst niet meer hebben: dat zou namelijk betekenen dat er niet meer gewerkt hoeft te worden aan sociale acceptatie en gelijke behandeling, dat de emancipatie echt voltooid is.
Juul van Hoof is programmaleider LHBTI bij Movisie.