Transformatie

Sociaal Werk Nederland ziet dat er aandacht is voor de transformatie van het sociaal domein. ‘In de Rijksbegroting was reeds een bedrag van drie maal achttien miljoen opgenomen voor de brede transformatie in het sociaal domein. De ondersteuning voor de transformatie jeugdhulp krijgt ook een vervolg: van 2018 tot en met 2020 jaarlijks achttien miljoen. Voor stedelijke regio’s wordt de systematiek met citydeals, als onderdeel van de Agenda Stad, voortgezet.’

Preventie

Op het gebeid van preventie ziet Sociaal Werk Nederland een wens in vervulling gaan. ‘Deze kabinetsperiode is er voor preventie en gezondheidsbevordering 170 miljoen beschikbaar. Daarna twintig miljoen per jaar. De focus van het akkoord moet liggen op de aanpak van roken en overgewicht. Daarnaast inzet op onbedoelde (tiener)zwangerschappen en voorkomen van depressie en zelfdoding bij met name bij LHBTI jongeren.’

Ouderen

In de nieuwe kabinetsperiode is er 180 miljoen beschikbaar gesteld om het manifest Waardig ouder worden, dat een initiatief is de ChristenUnie, Omroep MAX en ouderenbond KBO-PCOB, uit te voeren. Een aanzienlijk deel van dit bedrag is bestemd voor de bestrijding van eenzaamheid, respijtzorg/dagopvang, levensbegeleiders/geestelijke verzorging. Voor de landelijke vrijwilligersorganisaties is een structureel bedrag beschikbaar van 2 miljoen. Voor goede zorg in een verpleeghuis is structureel 2,1 miljard beschikbaar om te voldoen aan de nieuwe vormen van goede zorg. ‘Sociaal Werk Nederland vindt dat dit niet ten koste mag gaan van de ondersteuning voor de 3,8 miljoen ouderen die langer zelfstandig moeten wonen in de wijken. In de verpleeghuizen zitten gemiddeld 117.000 ouderen, niet langer dan zeven maanden. De kwaliteitsimpuls verpleeghuiszorg is noodzakelijk, maar de omvang van het bedrag is fors. En deel zouden wij graag inzetten in de thuissituatie.’

Maatschappelijke diensttijd

Het kabinet introduceert een nieuw soort maatschappelijke stage: de maatschappelijke dienststijd. Deze duurt maximaal zes maanden en is bedoeld voor jongeren. Zij kunnen de diensttijd vervullen bij maatschappelijke organisatie, gemeenten en provincies. Jongeren krijgen daarvoor een bescheiden vergoeding.  Sociaal Werk Nederland: ‘Het gaat vooral om het ontzorgen van maatschappelijke organisaties.’ Er is hiervoor een budget beschikbaar van 100 miljoen per jaar.

Onafhankelijke cliëntondersteuning

‘Het kabinet investeert extra in onafhankelijke cliëntondersteuning die de cliënt op weg helpt op verschillende levensgebieden (waaronder maatschappelijke ondersteuning, zorg, inkomen en werk). Dit gebeurt in samenspraak met gemeenten en zorgkantoren, die deze functie moeten organiseren. Deze kabinetsperiode is hiervoor 55 miljoen euro beschikbaar, daarna 10 miljoen per jaar.’

Armoede en schuldhulp

Om escalatie van schulden te voorkomen, wordt meer ingezet op direct contact met schuldenaren. De stapeling van boetes vanwege te laat betalen en bestuursrechtelijke premies wordt gemaximeerd. Mogelijkheden voor betalingsregelingen worden uitgebreid. Verder wil het kabinet het aantal mensen met problematische schulden terugdringen en mensen met schulden effectiever te helpen. ‘Via programmatische afspraken wenst het kabinet met gemeenten tot een vernieuwende schuldenaanpak en een verbeterd schuldhulpverleningstraject te komen.’ Met gemeenten en erkende vrijwilligersorganisaties wordt gewerkt aan een landelijk dekkend netwerk van vrijwilligersprojecten gericht op schuldhulp en financiële begeleiding.

Het kabinet zal extra middelen beschikbaar stellen voor het voorkomen van schulden en de bestrijding van armoede – in het bijzonder onder kinderen. 30, 25 en 25 miljoen euro voor 2018, 2019 respectievelijk 2020. Sociaal Werk Nederland: ‘Niet structureel dus. Vermoedelijk komt dit bovenop de Klijnsmagelden.’

Experimenten in de Participatiewet

Wanneer mensen vanuit de bijstand aan het werk komen, is het van belang dat ze er ook echt op vooruit gaan. Daarom wil het kabinet met gemeenten afspraken maken over het lokaal beleid om de armoedeval te verkleinen. Ook blijft de huidige ruimte voor experimenten in de Participatiewet om bijstandsgerechtigden weer actief te krijgen op de arbeidsmarkt.

Dak- en thuislozen

Het kabinet brengt de groep mensen met een (licht) verstandelijke beperking, daklozen en zwerfjongeren beter in beeld en zorgt dat verschillende vormen van zorg en ondersteuning beter op elkaar aansluiten. Daarbij geven we ook aandacht aan de overgang naar volwassenheid. ‘Sociaal Werk Nederland heeft in de landelijke lobby zich sterk gemaakt voor verbetering van regelingen omtrent 18- en 18+ . Het Kabinet trekt hiervoor in 2018 2 miljoen uit oplopend tot 4 miljoen in 2021.’

Beschut werk

Het kabinet is voornemens om 20.000 extra beschutte werkplekken te realiseren. Hiermee is een bedrag gemoeid van 15 miljoen in 2019 oplopend tot 480 miljoen structureel vanaf 2022.

Beschermd wonen

Gemeenten worden verder gestimuleerd met woningcorporaties afspraken te maken over voldoende en passende woonruimte, met bijzondere aandacht voor kleinschalige en innovatieve wooninitiatieven en doorstroom.

Laaggeletterdheid

Het kabinet gaat verder met het beleid om laaggeletterdheid aan te pakken. Het budget daarvoor wordt verhoogd met 5 miljoen euro per jaar.

VOG en vrijwilligersvergoeding

Vrijwilligers die werken met mensen in een afhankelijkheidssituatie kunnen voortaan een gratis Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aanvragen. Ook wordt de maximaal onbelaste vrijwilligersvergoeding verhoogd.

Terrorismebestrijding en radicalisme

Het kabinet blijft onverminderd aandacht schenken aan aanpak van terrorisme en preventie van radicalisme en de-radicalisering. Voor contraterrorisme stelt het kabinet 13 miljoen euro extra ter beschikking. Sociaal Werk Nederland: ‘Het gaat hier vooral om het inzetten van effectieve aanpakken en het delen van ‘’’good practies’’.’ De nationale politie krijgt structureel 267 miljoen euro extra, onder andere voor agenten in de wijk.

Integratie en vluchtelingen

Alle asielzoekers met grote kans op inwilliging en alle statushouders in de opvang van het COA krijgen vanaf dag één taalles. De taaleis wordt aangescherpt van A2 naar B1. Hiertoe wordt ook taalles op niveau B1 gefinancierd door de rijksoverheid. Het kabinet investeert 50 miljoen in 2019 oplopend tot 70 miljoen structureel. Verder blijft er gemeentelijke experimenteerruimte voor het bieden van werkmogelijkheden aan  aspirant-statushouders. Asielzoekers met een grote kans op asiel gaan naar kleinere opvangcentra in de buurt van de gemeente die hen later zal huisvesten. De integratie kan dan snel worden gerealiseerd door middel van taallessen en werkkwalificaties en het lokale baanaanbod. Verhuisbewegingen worden hierdoor beperkt. Kinderen van asielzoekers kunnen dan op de zelfde school blijven.

Sociaal Werk Nederland: ‘Te veel nieuwkomers blijven te lang aangewezen op een bijstandsuitkering. Dit is een onacceptabele uitkomst van het inburgeringsbeleid. Om dat te voorkomen dient er, waar mogelijk, een activerend en tegelijk ontzorgend systeem van sociale voorzieningen te zijn. Een simpeler en activerend systeem van voorzieningen voor statushouders kan dan inhouden: integratie met burgerschapswaarden en een verplicht leer- en (vrijwilligers)werktraject; een begeleide toegang tot de verzorgingsstaat: gemeenten innen de zorgtoeslag, huurtoeslag en bijstand gedurende de eerste twee jaar en de nieuwkomer ontvangt deze voorzieningen en begeleiding in natura met leefgeld. Na een toetsmoment kan een statushouder die zichzelf redt op de arbeidsmarkt, eventueel eerder uitstromen. Iemand die niet slaagt voor de toets, stroomt  in principe nog niet uit. Op basis van het voorgaande worden middelen en werkwijzen ontwikkeld die in alle gemeenten toepasbaar kunnen zijn, zo nodig op basis van wet- en regelgeving, die het mogelijk maakt op deze wijze de zelfredzaamheid van nieuwkomers te bevorderen.’

Meer weten? Bekijk dan hier het regeerakkoord en lees hier het hele artikel van Sociaal Werk Nederland.