Lees hier meer blogs van Dik Hooimeijer >>

De pilot met sociale zaken loopt al een paar maanden. Het gaat hier om jongeren die niet kunnen of willen deelnemen aan het gemeentelijk aanbod (in het kader van de Wet Investering Jeugd). Men schat dat het om zo’n 500 tot 700 jongeren in Den Haag gaat. Jongerenwerkers van MOOI hebben voor deze doelgroep een traject ontwikkeld van maximaal zes maanden waarbij de jongeren vier dagen per week in een wijkcentrum programma’s volgen. De doelstelling is jongeren te begeleiden naar scholing of werk.

Een succesvol aanbod, zo blijkt. Een flink deel gaat weer naar school of heeft een baan. De gemeente heeft zelf een aantal jongeren geïnterviewd die aan het traject deelnemen. Zij zijn lovend over de aanpak en in het bijzonder over de aandacht en het begrip die ze krijgen van de jongerenwerkers. Een deelnemer zei: ‘Eindelijk iemand die me hoort, naar mij luistert en mijn shit oplost’.

Ik wil hierbij nog opmerken dat bij de start van het project is afgesproken dat de jongeren op naam worden doorverwezen zonder dossier. Die informatie kan tot oordeelvorming leiden en dat is precies wat onze jongerenwerkers niet willen. De les hier is aandacht geven, luisteren, zonder oordeel en doen wat je zegt.

De pilot met het Mondriaan College is net gestart. Het Mondriaan College wil het verzuim onder groepen jongeren aanpakken omdat dit vaak de opmaat is voor schooluitval.
Het is de bedoeling dat jongerenwerkers van MOOI ’s morgens een lijst krijgen van jongeren die verzuimen. Onze werkers gaan gelijk die ochtend met de auto langs de jongeren om ze te motiveren toch naar school te komen. De afspraak daarbij is dat de jongerenwerkers het gesprek starten met de zin: ‘We hebben je vanmorgen gemist op school’. Het lijkt maar een zin, maar voor ons als organisatie is het cruciaal.

Zaterdag 5 november las ik in de Volkskrant op pagina 12 een artikel over de verzuimaanpak in Rotterdam bij het Rotterdamse Scheepvaart en Transportcollege. In Rotterdam kiezen ze nadrukkelijk voor extra inzet van de leerplichtambtenaar. De inhoud van het artikel motiveerde mij eigenlijk alleen maar meer voor onze aanpak.

Als voorbeeld wordt een Patrick opgevoerd die op het voorstel van de leerplichtambtenaar om met iemand te praten, reageert met: ‘Ik heb al met duizend mensen gepraat. Ik wil één iemand die ik vertrouw’. Deze Patrick slaat de spijker op de kop. En verder gaat het artikel over strafmaatregelen. Letterlijk staat er: ‘We hebben nauwelijks handhavingsmiddelen in handen om hen bij verzuim te straffen’. Deze woorden komen van de Rotterdamse wethouder de Jonge. Het gaat hier om het intrekken of korten van studiefinanciering.

Natuurlijk moet je jongeren soms stevig aanpakken en als het moet ook financieel. Maar we hebben het hier wel over een kwetsbare groep. De kans is zelfs groot dat het ze geen bal interesseert als je ze financieel pakt. Dan verzinnen ze wel alternatieve manieren om aan geld te komen. Nee, het zijn de woorden van die Patrick die de wethouder serieus moet nemen. Dat hij iemand zoekt die hij kan vertrouwen in plaats van het kastje naar de muur gestuurd te worden.

Daarom is het voor ons dus cruciaal het gesprek met de verzuimende jongere te starten met de opmerking hem of haar te hebben gemist. Dan te luisteren, aandacht en vertrouwen te schenken en vandaaruit te motiveren toch school te volgen. Daarna kunnen we altijd nog stoer doen.

Dik Hooimeijer (1954) is binnen Stichting MOOI, een welzijnsorganisatie in Den Haag en Zoetermeer, onder meer verantwoordelijk voor Marketing, Innovatie en Projecten. Sinds 1975 is hij werkzaam in de welzijnssector. Hij noemt zichzelf een absoluut welzijnsdier, maar is ook een oprecht criticaster. Naar zijn oordeel is welzijn te weinig innovatief en speelt het niet in op de tijdgeest.