Volgens Bussemaker moeten mannen bijdragen aan de emancipatie van vrouwen, bijvoorbeeld door meer betrokkenheid bij de opvoeding van hun kinderen. Een vluchtige analyse van de reacties laat zien dat de meeste mensen het met de kern wel eens zijn, maar dat emancipatie voor veel vrouwen ook keuzevrijheid betekent.
Natuurlijk voldoet economische zelfstandigheid van vrouwen aan het uitgangspunt ‘zelfredzaamheid’ van het kabinetsbeleid. Dit uitgangspunt betekent volgens het kabinet ook dat mensen die ondersteuning en zorg nodig hebben eerst moeten kijken wat ze eventueel zelf kunnen met behulp van hun sociale omgeving. Daar wringt de schoen. Evelien Tonkens constateert in recent onderzoek dat het beleid van het kabinet leidt tot sekseongelijkheid. Ten eerste zijn veel mantelzorgers en vrijwilligers vrouw. Daarnaast zijn traditionele vrouwelijke waarden de steunpilaren geworden van het burgerschapsbeleid. Het beleid verwacht volgens Tonkens traditioneel vrouwelijke competenties, zoals een sociaal netwerk onderhouden, gezelligheid creëren tijdens eten en drinken, activiteiten als bloemstukken maken en andere zorgtaken.
Een overbelasting van vrouwelijke mantelzorgers kan het gevolg zijn. Tonkens geeft als mogelijke oplossing een actieve feministische agenda met als doel een gelijke verdeling van actief burgerschap over mannen en vrouwen. Belemmeringen en drempels voor mannen voor actief burgerschap dienen te worden weggenomen. Ja, oplettende lezer, dit komt overeen met de oproep van minister Bussemaker.
Bussemaker vergeet te vermelden wat zij gaat doen om de verdeling tussen mannen en vrouwen ten aanzien van actief burgerschap te verbeteren. Net zoals Tonkens wil Bussemaker, de overheid, (zorg)organisaties en de werkgevers meegeven dat zij de heersende opvattingen over de rollen van mannen en vrouwen en het veeleisende betaalde werk aanpakken. Nog steeds is het niet gemeengoed dat een vrouw meer kan verdienen dan de man (kostwinner zijn) in bepaalde lagen van de bevolking. Ook is het bij een aantal beroepen bijna onmogelijk om in deeltijd te werken door de aard van het werk of door de heersende bedrijfscultuur. Daarnaast las ik in veel reacties op het bericht van Bussemaker dat veel vrouwen vinden dat de randvoorwaarden als kinderopvang beter geregeld moeten en kunnen worden.
De oplossing van de spagaat tussen economische zelfstandigheid en actief burgerschap is wat mij betreft een combinatie van doorbreken van rollenpatronen, regelen van de randvoorwaarden en flexibiliteit in werk. Wat vindt u?
Anne Don werkt als adviseur voor K2 Brabants Kenniscentrum Jeugd. Zij adviseert gemeenten en instellingen over tal van beleidsvraagstukken. Van transitie jeugdzorg, passend onderwijs tot langdurige zorg. Anne studeerde Gezondheidswetenschappen aan de Universiteit van Maastricht.
