De formele wachttijd voor onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming is 10 dagen. De gemiddelde wachttijd is de afgelopen jaren ruim 30 dagen geworden. Niet acceptabel, vindt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Er staan op dit moment zo’n 3000 kinderen op de wachtlijst. De Inspectie wil dat de Raad voor de Kinderbescherming de wachtlijst verkleint en de veiligheid van de kinderen, die nu veel te lang op de wachtlijst staan, waarborgt.

Wachtlijst 30 dagen

Ook de Raad voor de Kinderbescherming vindt de wachtlijsten niet acceptabel en heeft na de zomer een plan van aanpak opgesteld: ‘Versnellen naar 2020/ aanpak tijdig kinderen beschermen’. De Raad wil vóór 1 januari 2020 de wachttijden terugbrengen tot de “normale wachttijd” van 10 dagen voor onderzoek bij kinderen die bescherming nodig hebben of een omgangsregeling vanwege scheiding.

Oorzaken wachtlijst

Het probleem achter de lange wachtlijsten, aldus de analyse van de RvdK, is 3-ledig: Te weinig onderzoekscapaciteit door een tekort aan deskundig personeel. Ten tweede heeft de invoering van de Jeugdwet in 2015 geleid tot een verandering in de werkwijze: ‘Zo zijn raadsonderzoekers meer tijd kwijt aan het afstemmen van zaken met jeugdzorgwerkers in de keten. Waar ze voorheen te maken hadden met de afspraken en medewerkers bij 17 bureaus Jeugdzorg, onderhouden ze nu contacten met 380 gemeenten.’ Tot slot zijn regionale teams van de RvdK veel tijd kwijt aan het ‘inregelen van de op de teams afgestemde ondersteuning’, wat weer minder tijd voor cliënten betekent.

Wijkteams

Daarnaast is de stelselwijziging ook een belangrijke factor in de stijgende wachttijd voor onderzoek. Verwacht werd dat het aantal onderzoekszaken zou dalen, ‘Omdat de wijkteams dichtbij het kind werken en eerder problemen kunnen signaleren en incidenten of escalatie van problemen kunnen voorkomen’, aldus de analyse van de RvdK. ‘Maar in 2016 liepen de wachttijden op, vooral de zaken rond bescherming en gezag en omgang. Ook nam de bewerkelijkheid van de raadsonderzoeken gemiddeld toe. Hoewel het totaal aantal zaken daalde, steeg het aantal zwaardere zaken.’

Maatregelen

De Raad heeft maatregelen genomen om de wachttijd voor onderzoek naar de situatie van kinderen in de knel terug te brengen naar 10 dagen. Met ketenpartners wil de Raad werken aan betere werkwijzen en samenwerking. ‘Duidelijke afspraken met ketenpartners over consult, triage en advies’, staat te lezen in het plan van aanpak. ‘Dit voorkomt tijdverlies door onnodige meldingen en adviesvragen. Ook zoeken we meer samenwerking met brede programma’s van het rijk zoals: Scheiden zonder schade, Geweld hoort nergens thuis en Zorg voor de jeugd.’

Team maatwerk

Tot slot gaat de Raad in de eigen organisatie ook aan de slag met de teams: Zij wil investeren in efficiënter werkende teams in de regio door teamcoaching, meer tijd voor onderzoek en een team maatwerkplan, waarin teams aangeven hoeveel kinderen zij denken te kunnen helpen in een bepaalde periode.

Inspectie intensiveert controles

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid willen dit alles, ondanks het plan van aanpak van de RvdK, controleren. Zij ‘intensiveren’ hun inspecties bij regionale gebiedsteams van de RvdK. Zij gaan toetsen hoe de teams omgaan met de inschatting en de hantering van de veiligheidsrisico’s van kinderen die op de wachtlijst staan. De Raad voor de Kinderbescherming laat weten dat er ‘overigens geen wachttijden zijn voor kinderen in nood. Bij acute dreiging voor het kind pakt de RvdK het onderzoek direct op en neemt maatregelen om het in een veilige situatie te brengen.’