‘Maar hier staat dat u een man bent.’ Dit soort opmerkingen krijgen transgender personen vaak als ze voor een balie staan. Het brengt zowel de transgender als de professional in een ongemakkelijke situatie, die best vermeden kan worden. Belangrijk is dat professionals meer weten over transgenders en de problemen waarmee ze te maken hebben. ‘Het komt ook voor dat professionals zo veel vragen over de achtergrond van een transgender persoon, dat de hulpvraag ondersneeuwt’, aldus Els Meijsen van Movisie.

E-learning

In Nederland wonen ongeveer 660.000 personen die moeite hebben met het geslacht dat ze bij hun geboorte hebben gekregen. Movisie ontwikkelde een e-learning voor professionals in zorg en welzijn. Daarnaast was Movisie nauw betrokken bij de e-learning ‘Contact met transgender personen in de publieke dienstverlening’. Deze laatste is gemaakt door de Transketeers, een collectief dat producties maakt rondom transgender personen. Beide e-learnings geven do’s en don’ts en informeren over de achtergrond van transgenders. ‘Er is veel onbekendheid bij professionals over de specifieke problemen van transgender personen’, zegt Els Meijsen, adviseur Inclusie en diversiteit bij Movisie. ‘Transgender personen voelen zich vaker onveilig, krijgen meer te maken met afwijzing en leven vaker in armoede omdat ze vooral door hun transitie werkloos zijn.’

Moeilijke vragen

Meijsen geeft een voorbeeld van een situatie die vermeden kan worden: ‘Een transgender persoon heeft huishoudelijke hulp nodig. De professional gaat veel vragen stellen over het thema transgender, omdat hij of zij er weinig van weet. Niet zelden komen er ook moeilijke vragen op tafel als: “Ben je geopereerd, hoe zag je er vroeger uit, wat vond je familie ervan?” Niet slecht bedoeld, maar totaal niet aan de orde. De cliënt vraagt gewoon thuishulp aan. Wat wel belangrijk is om te weten, is dat transgenders vaak een klein sociaal netwerk hebben en mantelzorg dus niet zo maar voor de hand ligt.’

Specifieke problematiek

Een aandachtspunt voor professionals is ook, zegt Els Meijsen, dat ze transgender personen naar de juiste voorzieningen doorverwijzen. ‘Deze mensen kunnen specifieke problemen hebben, dus je moet echt op de hoogte zijn van de mogelijkheden voor ondersteuning van transgenders.’ De e-learnings van Movisie zijn er juist op gericht meer te weten te komen over de specifieke problematiek en de achtergrond van transgenders.

Indiscrete vragen

‘Je moet er als professional iets van af weten om het gewoon te vinden’, zegt Meijsen. Ze geeft enkele tips in het contact met transgender personen: ‘Zeg gewoon alleen “goedemorgen” als je niet zeker weet of de klant die tegenover je staan een man of een vrouw is. Kom niet in een discussie terecht over of iemand man of vrouw is, bijvoorbeeld als in de papieren staat dat zij een man is, maar zichzelf als vrouw identificeert. En een belangrijke tip: stel geen indiscrete vragen, zoals: “Heb je al een geslachtsbevestigende operatie gehad?” Dat gebeurt nog steeds, ook door professionals. Maar het kan zeer pijnlijk zijn.’

Voor meer informatie over de – gratis – e-learnings: Contact met transgender personen in de publieke dienstverlening>>

Er is ook een e-learning voor professionals in het sociaal domein: Aandacht voor transgendergevoelens bij cliënten>>