Integraal werken staat niet per definitie op gespannen voet met privacy, vindt Wilbert Tomesen. ‘Maar je moet niet met het argument aankomen dat het “handig” is om persoonsgegevens te delen.’ De vicevoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens zegt in het nieuwste nummer van Zorg+Welzijn magazine dat hij in het sociaal domein de paradox tegenkomt dat bescherming van de privacy van cliënten enerzijds een echt zorgpunt is. Anderzijds ziet hij dat professionals zich door privacy van de cliënt kunnen laten verlammen, waardoor ze niet tijdig ingrijpen.
Privacy
De Autoriteit Persoonsgegevens ziet toe op de naleving van de wettelijke regels voor de bescherming van persoonsgegevens.Tomesen erkent dat professionals in het sociaal domein in een dilemma kunnen komen als het gaat om de privacy te beschermen of privacy-informatie te delen: ‘In de zaak-Savannah bijvoorbeeld (2004 moord op een peuter door (stief-) ouder, red.) maakten we mee dat hulpverleners bang waren informatie te delen vanwege de privacy’, aldus Tomesen. ‘Nu zien we dat de professionals in het sociale domein en ook ambtenaren doorgaans onvoldoende onderlegd zijn op het punt van de privacy van cliënten.’ Privacy wordt, denkt Tomesen, als iets hinderlijks ervaren.
Behandelaars van kinderen worden in sommige gemeenten gedwongen hun beroepsgeheim te schenden. Doordat zij een contract moeten ondertekenen waarin gemeenten eisen dat ze volledige inzage krijgen in het cliëntdossier. Lees meer>>
Dilemma
Het dilemma tussen bescherming van de privacy en het doorbreken van de regels, is niet gemakkelijk, geeft Tomesen toe. ‘Maar de wet is helder’, zegt hij. ‘Als een specifieke situatie zich voordoet, en jij als professional schat die als zeer risicovol in, dan kun je dat delen met anderen. Daar heb je dan zwaarwegende redenen voor, die je vervolgens ook uit kunt leggen.’
Domein overstijgend
Niettemin valt er ook nog wel wat te verbeteren aan de ‘wettelijke kaders’ van de lokale overheden, vindt de baas van de Autoriteit Persoonsgegevens. ‘Als professionals en gemeenten hun werk niet goed kunnen doen – wat je nu regelmatig hoort – dan moeten ze bij de wetgever zijn. Het ontbreekt oop dit moment aan een wettelijke regeling voor gevallen waarbij er domeinoverstijgend wordt gewerkt. Zolang die er nog niet is, moet je je als professional telkens de vraag stellen: “Wie ben ik dat ik dit aan mijn cliënt mag vragen?” Privacy gaat over vertrouwen, het idee dat persoonlijke informatie over jou veilig is.’
Lees het hele interview met Wilbert Tomesen, vicevoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, in Zorg+Welzijn magazine van september>>
Mag een arbeidsdeskundige ongevraagd beschikken over de rapportage psycholoog ooit gedeeld met gemeente ivm zorgaanvraag?