Beeldschermen zijn steeds meer in ons leven en horen bij de alledaagse dag door de ontwikkelingen op het gebied van technologie. Dat is op heel veel gebieden geweldig en leuk, maar het kan ook een grote boosdoener zijn. Want wanneer gaat dit spelgedrag over van leuk en leerzaam tot een hardnekkige verslaving? Lekker een middag of avondje verliezen aan het spelen van een spannende game: ‘Ah toe, nog een uurtje, want ik wil écht nog naar het volgende level!’ Tegenwoordig is dat eerder regel dan uitzondering. Als het geen game is, dan is het wel een spelcomputer, de iPad of een telefoon die voor uren tijdverdrijf kan zorgen.

Verslaafd

Gamen is een vrij nieuwe verslaving, omdat we nog niet zo lang over deze technologieën beschikken. In Nederland zijn er naar schatting één miljoen mensen die gamen. Volgens onderzoek is 2% van de gamers verslaafd. Dat zijn dus zo’n 20.000 mensen. Slechts een klein deel van hen zoekt hulp voor een behandeling. Games zijn speciaal ingericht om er verslaafd aan te raken. Net zoals suiker in ons eten ons de ‘behoefte aan meer’ geeft, werkt dit hetzelfde bij games. Een game is vaak pas succesvol als iemand er niet meer mee kan of wil stoppen. Daarnaast kan de speler er ook veel uit halen. Je kunt bijvoorbeeld elk moment van de dag met iemand spelen, dus je hoeft nooit alleen te zijn. Gamen kan een grote boost aan je zelfvertrouwen geven wanneer het je lukt verder te komen naar een volgend level en progressie te maken in het spel. Daarnaast kan de spelomgeving een veilige wereld voor iemand zijn, waarin je niet hoeft te falen of sociale interacties aan hoeft te gaan. Een plek waar je er toe doet en waar je je zelfverzekerd voelt. Zo kunnen er nog allerlei redenen zijn die maken dat iemand zich prettig voelt bij het gamen en dit mensen kan opslokken tot een verslaving.

Isoleren

Als je wil kijken naar de signalen om het leuke van gamen te kunnen scheiden van een verslaving, kijk dan eerst naar de tijdsbesteding. Wanneer iemand bijvoorbeeld urenlang gamet en zichzelf hierin verliest, door veel langer door te gaan dan hij zichzelf had voorgenomen, en dan: ‘Verrek, opeens is de dag én de nacht alweer om.’ Er kan dan zoveel tijd in gamen gaan zitten dat er uitsluitend negatieve gevolgen zijn. Zoals je isoleren van de buitenwereld, je baan en sociaal netwerk verliezen, dat je niet goed voor jezelf zorgen, er geen andere hobby’s meer op nahoudt, en je verantwoordelijkheden niet meer nakomt. Eigenlijk komt het neer op niets anders meer kunnen bedenken om de tijd te besteden dan met gamen.

Verslavingsgedrag

Vanuit de verschillende motieven om te gaan gamen zijn er ook verschillende invalshoeken om het gamen en daarmee het verslavingsgedrag te doorbreken. Met een behandeling zijn positieve resultaten geboekt om van het verslavingsgedrag af te komen en meer tevredenheid te halen uit het echte leven in plaats van de virtuele wereld. Waarbij niet gezegd wordt dat iemand nooit meer een spelletje mag of kan spelen, maar waarbij de functie van het gedrag wordt aangesproken, zoals het vermijden van angsten, somberheid of negatieve gedachten. Men hoeft niet meer te vluchten in het gamen, het kan gewoon een hobby zijn naast een bevredigend leven. Het is helemaal niet gek om daar hulp voor te vragen, eerder een noodzaak!

Lotte Bronsveld is psycholoog bij Trubendorffer, hulp bij verslaving en dubbele diagnose