Natuurlijk wil je als professional zo snel mogelijk in actie komen als je vermoedt dat een kind thuis mishandeld, verwaarloosd of seksueel misbruikt wordt. Het spreekt voor zich dat je met zijn belang voor ogen de stappen van de meldcode kindermishandeling doorloopt.

Kind betrekken

Toch vergeten we weleens het kind te betrekken en denken we er niet aan met hem of haar te praten. Of zien we het letterlijk over het hoofd, omdat we te druk zijn met de ouders en welke hulp zij nodig hebben. Van mishandelde kinderen zelf horen we dat er vaak óver hen wordt gepraat en te weinig mét hen.

Eerlijk

Jim (18) verwoordt dat als volgt: ‘Er is niemand die aan mij als kind vroeg wat ik wilde of nodig had. Voor een mishandeld kind is het allerbelangrijkste dat er eerlijk met je gepraat wordt, dat je uitleg krijgt over wat er gebeurt en dat er duidelijkheid gegeven wordt over wat er voor je geregeld wordt. Je wilt als kind écht weten waar je aan toe bent.’

Wat is goed?

Handelen in het belang van het kind kan alleen als je het ook betrekt bij de stappen die je gaat zetten. Want hoe weet je wat goed is voor het kind als je hem of haar niet zelf hebt gezien of gesproken? Als je niet weet hoe hij de situatie ervaart of wat hij vindt van de acties die je wilt ondernemen?

Praktijk

Het klinkt heel logisch: het kind betrekken. Maar in de praktijk blijkt het makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe en wanneer doe je dat? Welke vragen stel je? Welke informatie heeft het kind nodig? Wat kan je een kind toezeggen en wat niet? En ben je wel de juiste persoon hiervoor of kan beter iemand anders dat doen?

Grenzen

Het kind betrekken en handelen in zijn belang betekent niet dat je precies doet wat het kind wil. Of dat je alles van a tot z alleen doet. Het betekent dat je binnen de grenzen van jouw taken het kind serieus neemt, naar hem luistert en uitlegt wat je van plan bent te gaan doen.

Kind Centraal

Daarom ben ik zo blij dat er nu Kind Centraal is. Waarbij professionals zes weken mee kunnen doen met zes online challenges die in het teken staan van het betrekken van kinderen. Want het is zo ontzettend belangrijk voor mishandelde kinderen dat zij gezien en gehoord worden door de professionals met wie zij te maken hebben. Dat kan hen helpen herstellen van hun ervaringen en hun gevoel van (zelf)vertrouwen vergroten. Als een kind weet wie wanneer waarom wat gaat doen, helpt dat hem weer wat controle te krijgen over zijn situatie.

Internationaal Verdrag

Daarnaast hebben kinderen er recht op: in het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) van de Verenigde Naties (VN) is vastgelegd dat kinderen het recht hebben betrokken te worden bij belangrijke beslissingen én dat professionals daartoe verplicht zijn.

Vraag

En dat dat helemaal niet zo moeilijk is, verwoordt Pien (19 jaar) als volgt: ‘Je kunt als hulpverlener bij het eerste gesprek toch gewoon vragen: hoe kan ik jou het beste helpen? Wil je praten? Wat wil je zelf het liefst? Wat vind je zelf goed? Het is toch niet zo moeilijk om dat aan een jongere te vragen?’ Ofwel: zet het kind centraal! Vraag naar zijn mening, geef hem informatie en laat hem weten wat je gaat doen.

Edith Geurts, inhoudsdeskundige en hoofdredacteur Augeo Magazine.