Jes Kleijnen, adviseur vrijwillige inzet bij de Vrijwilligerscentrale Utrecht (VC Utrecht): ‘Samen met Pharos en de vrijwilligerscentrale in Nijmegen zijn wij in 2014 al begonnen met een pilot om asielzoekers in te zetten als vrijwilliger. Onze ervaring is dat het inzetten van asielzoekers een gouden formule is voor alle betrokken partijen.’
Begeleiding
Elke twee weken gaan medewerkers van de VC Utrecht naar het azc om de klussen die er op dat moment zijn aan te bieden. Deze klussen variëren van bijvoorbeeld helpen voor een festival, koken voor ouderen of werken in een tuin. Wel zij het vrijwel altijd klussen die niet taalafhankelijk zijn. Kleijnen: ‘Het is belangrijk dat de asielzoekers een positieve ervaring krijgen met vrijwilligerswerk en de Nederlandse samenleving. Daarom maken we goede afspraken met de maatschappelijke organisaties. Voorbeelden van die afspraken zijn dat er altijd Nederlandse vrijwilligers of medewerkers van de organisatie aanwezig moeten zijn en dat de organisatie energie en tijd steekt in de begeleiding.’
Bijdrage leveren
Wanneer medewerkers van VC Utrecht de klussen voorleggen in het azc, kunnen asielzoekers zichzelf inschrijven. Hierbij blijken ze het eigenlijk niet zo belangrijk te vinden wat de klus precies inhoudt. Kleijnen: ‘Deze mensen willen naar buiten en actief bezig zijn. Daarnaast willen ze graag iets terugdoen voor de Nederlandse samenleving. Door vrijwilligerswerk te doen, krijgen ze het gevoel dat ze een bijdrage kunnen leveren.’
Europa heeft te maken met een vluchtelingenstroom van historische omvang. Ook in Nederland melden zich dagelijks honderden asielzoekers. Lees meer in ons Dossier Vluchtelingen >>
Verbinding
Op de dag van de vrijwilligersklus, worden de asielzoekers door vrijwilligers van VC Utrecht opgehaald bij het azc. Deze vrijwilligers blijven ook bij de activiteit en brengen de asielzoekers na afloop weer terug. ‘Dit werkt heel goed om te bevorderen dat de verbinding gelegd wordt.’
Participeren leidt tot integreren
Van de maatschappelijke organisaties krijgt Kleijnen vaak terug dat de ingezette asielzoekers heel erg gemotiveerd zijn en dat de inzet van deze groep mensen de activiteiten vaak extra bijzonder maakt. ‘Onlangs hebben we met asielzoekers een middag gekookt voor oudere mensen. In begin merkte ik dat deze ouderen wat angstig waren. Ik heb toen uitgelegd wie we zijn en waarom we dit vrijwilligerswerk deden. Langzaamaan merkte ik daarna dat er steeds meer interesse en interactie ontstond tussen de ouderen en de asielzoekers. Dat is mooi. Ik ben er ook echt van overtuigd dat dit ontzettend goed werkt om de integratie te bevorderen. Participeren leidt tot integreren.’
Brochure
Kleijnen is blij dat het ministerie een brochure heeft uitgebracht, maar plaatst daar wel een kanttekening bij. ‘We hadden graag onze ervaring van de laatste 2,5 jaar hierbij willen inbrengen. Nu wordt de indruk gewekt dat er nog nauwelijks ervaring is opgedaan met de inzet van asielzoekers als vrijwilliger. Dat is niet waar. Maar uiteraard is het fijn dat er nu een brochure is. Ik raad andere vrijwilligerscentrales ook zeker aan om asielzoekers bij de samenleving te betrekken. Natuurlijk kost het tijd en energie, maar het levert heel veel op.’