Door Carolien Stam- Slachtoffers van huiselijk geweld krijgen steeds meer rechten. Het doel is slachtoffers te beschermen. Maar wet- en regelgeving kunnen bij de uitvoering ook complicaties met zich mee brengen. Renée Römkens gaat dit soort complicaties– en andere effecten- onderzoeken. Zij is per 1 februari benoemd tot hoogleraar interpersoonlijk geweld.

Zo blijkt een slachtoffer, dat met behulp van een navigatiesysteem acuut en op elke plek de hulp van de politie tegen haar belager kan inroepen, daar niet snel gebruik van te maken. ‘Omdat het voor het slachtoffer zelf ook ingrijpende gevolgen kan hebben in de relatie met de dader,’ verklaart Renée Römkens deze casus.

Onbedoelde neveneffecten
Er zijn meerdere onbedoelde neveneffecten van wet- en regelgeving, bedoeld ter bescherming van het slachtoffer, maar het pakt in de praktijk anders uit. ‘Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat hoe harder de autoriteiten ingrijpen bij huiselijk geweld, des te terughoudender zijn slachtoffers met meldingen van geweld,’ aldus Römkens.

Onderzoek
De uitvoering van de hulpverlening en de samenwerking met politie bij huiselijk geweld zijn ook onderwerpen van onderzoek voor hoogleraar Römkens. Zij kijkt vooral naar de ervaringen van de slachtoffers: ‘Het succes van een interventie wordt meestal vanuit de organisatie gemeten. De politie focust bijvoorbeeld op of ze de dader kunnen arresteren. Maar een slachtoffer wil zich primair veiliger voelen.’

Huisverbod
De nieuwe hoogleraar heeft eind vorig jaar onderzoek gedaan naar het opleggen van tijdelijk huisverbod voor daders van huiselijk geweld. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een risicotaxatie-instrument (RIHG) – een checklist ter beoordeling van de noodzaak een huisverbod op te leggen. Uit de evaluatie kwam dat het huisverbod nog te weinig als preventief instrument wordt gebruikt.

Risicotaxatie
‘Het gaat om situaties waarin nog geen strafbaar feit is gepleegd, maar het risico hierop erg groot is,’ verklaart Renée Römkens. ‘Bijvoorbeeld als iemand al eerder geweld heeft gebruikt en het slachtoffer in een situatie komt waarin ze uit angst de politie belt. Dan zit je in een grijs gebied van: het risico is groot, ook al is er nog niets gebeurd. In zo’n situatie kun je preventief een time-out regeling gebruiken, zoals het huisverbod, waarbij de dader in spé tien dagen het huis uit gaat en er direct een hulpverleningstraject wordt gestart.’