‘Nu geeft een gemiddelde gemeente ongeveer 1000 euro per inwoner per jaar uit aan van alles en nog wat. Riolering, straatlantaarns, wegen, noem het maar op. Een klein deel, zeg 100 euro, besteedt de gemeente aan sociale zaken als huishoudelijke hulp of schuldhulpverlening. Door de decentralisatie komt er straks aan uitgaven 1000 euro per inwoner bij. Dat betekent dat dan 1100 euro, meer dan de helft van het budget, bestemd is voor het sociale domein’, zo legt Telgen de situatie uit.
Verandering
Dat is een grootse verandering die we nog niet allemaal beseffen, meent de hoogleraar. ‘De jongens van openbare werken zullen een toontje lager moeten zingen en de gemeenten zullen kennis moeten opdoen over hoe die sociale taken uit te voeren. Want niemand heeft dit ooit eerder gedaan.’
Model
Telgen ziet in Nederland een vijftal modellen waarmee gemeenten de decentralisatie vorm willen geven. Deze gaat hij uiteenzetten tijdens het Zorg en Welzijn Jaarcongres op 10 september. ‘Wat gaan gemeenten zelf doen en wat laten ze aan de zorgaanbieders over? Wat zijn de voor- en nadelen van deze modellen en wat is er allemaal mogelijk?’
Marktwerking
Alle modellen kunnen volgens de hoogleraar werken, het slagen hangt af van hoe je met de nadelen van het model omgaat en de beleidsmatige beslissingen die er gemaakt worden. Een belangrijk onderdeel van dit vraagstuk is dat de gemeente de enige vragende partij wordt voor veel van de diensten in het sociale domein. Hierdoor kan zij de markt bepalen. ‘Wanneer de gemeente voorkeur heeft voor grote zorg- en welzijnsaanbieders dan zullen de kleine aanbieders uiteindelijk verdwijnen. Daar moet je goed over nadenken bij het bepalen van je strategie als opdrachtgever. Het is maar net wat je visie is.’
Tijdens het Zorg en Welzijn Jaarcongres op 10 september krijgt u praktische tips die u nodig heeft om met de spanningsvelden van het sociale domein om te gaan en aan uw competenties te werken. Kijk hier voor het programma en inschrijven >>
Een groot voordeel van de decentralisatie zal zeker aanslaan
bij het publiek; fouten kunnen direct afgestraft worden immers, alles is straks binnen ‘handbereik’.
Het wordt tijd dat die populistische blaaskaken een toontje lager gaan zingen en die eigen wijsheid/eigenwijsheid laten varen. De betweterigheid bij die partijen druipt eraf, en menigeen verzuipt in de poel betweterigheid die daardoor is ontstaan. Al die beleidsveranderingen kosten trouwens meer dan dat het oplevert: meer onzinnig werk, meer regelwijzigingen, andere briefhoofden, bijspijkeren van personeel…etc, etc, etc. En straks…als meer mensen hierdoor in moeilijkheden zijn gekomen…is het geld alweer opgegaan aan al die nutteloze schaamteloze onfatsoenlijke mensonvriendelijke wijzigingen die niet de gepredikte oplossing blijkt te zijn maar de aanjager van nog meer problemen dan er al zijn. Me dunkt dat velen in de bevolking al teveel jaren ’tijdelijk’ moesten bezuinigen om de staatschuld te reduceren en zodat de overheid meer werkgelegenheid zou creëren. BEIDE HEEFT DE OVERHEID (dus die samengestelde meerderheid van de grootste politieke partijen !!!) IN AL DIE JAREN NIET VOOR ELKAAR GEKREGEN. INTEGENDEEL !!!
Deze decentralisatie kost nog meer mensen hun gerechtigde plaatsie. Er zal wel weer veel bestaand beleid ter discussie staan, waarna men weer verder gaat met het afknagen van geld en rechten van de hulpbehoevende mensen. Zoals dat al jaren gaat. Alleen deed eerst de landelijke overheid dit, maar die schuift ook al vele jaren hun zelf eerder genomen verantwoordelijkheden steeds weer af naar onderen…in dit geval naar de plaatselijke overheden. Die het op hun beurt met veel populisme zoals maatschappelijke/sociale participatie weer afschuiven naar de mensen zelf. Op straffe van verlies/vermindering uitkering gaat men net zoals nu weer over de mensen heen lopen en hen misbruiken voor allerlei projecten. Projecten die slecht in enkele plaatsen van dit land wel goed functioneren, maar in vele plaatsen juist niet. Men baseert een beleidsverandering op die enkele positieve signalen, maar gaat volledig voorbij aan de werkelijkheid. Mij dunkt dat de grootste politiek partrijen inmiddels zat tijd hebben gehad om hun kunnen te tonen, en de uitkomst van dat kunnen ondervinden we steeds meer aan den lijve…en in de portemonee. Het is NIET beter geworden met al dat populisme…maar juist veel slechter.
In navolging van Jan Telligen deel ik zijn zorgen.
Een aantal zorgenpunten:
1. vermindering van het budget met tenminste 20 %, waardoor gemeenten in de verleiding komen om voor de goedkoopste oplossing te gaan. Goedkoop vaak duurkoop en ernstige problemen worden dan na een calamiteit doorgeschoven naar Justitie.
2.Gebrek aan kennis: gemeenten lossen dat traditioneel op door extra ambtenaren in te zetten (of dure adviseurs). Gevolg: nog minder budget.
3. Politisering van de zorg: de politieke waan van de dag bepaalt hetgeen wordt ingekocht en niet het langetermijnbelang.
4.Door wisselingen verlies van continuiteit en kennis, vakmanschap en ervaring als gevolg van steeds maar weer sluitende en nieuw opstartende zorgaanbieders (waaronder een bloeiende markt voor avonturiers, die geld opstrijken en er dan weer vandoor gaan). Een nieuwe residentiele jeugdzorginstelling doet er minstens een jaar over om een beetje te stabiliseren.
5. Demotivatie van hoog opgeleide ervaren medewerkers die ontslagen worden.
De reactie van een Client uit een zorginstelling die op sluiten staat:
‘Beseffen ze niet dat ik hier woon? Dat dit voor de rest van mijn leven mijn huis is met de mensen (medewerkers) om mij heen die al zoveel komen en gaan? U wilt in uw huis toch ook niet iedere dag iemand ander?’