De hoogleraar aan de universiteit voor Humanistiek en de geestelijk vader van de presentietheorie hield tijdens het congres een lezing over maatwerk in de nieuwe Wmo. Volgens Baart gaat het in de transities wel over relaties, talenten, eigen kracht en mogelijkheden, maar zijn er nog wel kanttekeningen te plaatsen.
Ruimte
‘We willen meer en meer aansluiten op de leefwereld van de mensen, maar dat is ongelooflijk moeilijk. Ik denk dat daar te licht over wordt gedacht. Meer in de leefwereld zitten, vraagt om een bepaald soort bescheidenheid een andere logica. Je moet minder uitgaan van jezelf en meer van de cliënt. Er moet bijvoorbeeld ruimte zijn voor de professional om met plan A naar de zorgvrager te gaan, maar uiteindelijk daar aangekomen toch te kiezen voor plan B. Die vrijheid moet je hebben. De professional moet niet vastgelegd worden met productieafspraken.’
In theorie en op papier is het helder: zorg en welzijn dichtbij, op maat, vanuit de cliënt. Maar gaat het in de praktijk zo werken? Lees meer over Andries Baart en de presentietheorie >>
Professional
‘En kunnen professionals eigenlijk wel op deze manier werken? De nieuwe Wmo vraagt een ander soort professional en ik weet niet zo goed of de professional onder alle druk op eigen kracht deze omslag wel kan maken.’ Volgens Baart moeten de professionals nu nog te vaak gehoorzaam methoden uitrollen. ‘Zij moeten juist dansen, de ruimte zoeken in hun benadering. Maar wordt hen die ruimte wel gegeven?’
Wijkteam
Maatwerk in de Wmo vraagt eerder liefdevol doormodderen dan een strakke planning, vindt Baart. ‘En daarmee bedoel ik niet aanmodderen. Het wijkteam bijvoorbeeld, moet een lerende gemeenschap zijn in plaats van een productieteam. We moeten meer denken in processen, pilots en proberen. Kijken en ervaren wat wel en niet werkt in plaats van nu al resultaten te eisen. Die druk moet eraf.’
Maatwerk
‘Ook moet je beseffen dat bij maatwerk de een iets anders krijgt dan de ander. Je moet wel kunnen verdedigen dat de ene cliënt meer of iets anders krijgt dan de ander. Willen we iedereen hetzelfde aanbieden dan moet je afzien van maatwerk, dan moet je confectiekleding gaan maken’, aldus Baart.
Goeie kanttekening van Baart. In mijn gemeente komt er voor de zoveelste keer in 20 jaar een proef om aan ouderen te vragen wat ze willen…duidelijker kan ik het gemis aan inleving niet schetsen.