In 2015 is er sprake van een daling van de werkgelegenheid. Door de veranderingen in de langdurige zorg en de decentralisatie van de jeugdzorg zal vooral de werkgelegenheid in de Verpleging en verzorging (V&V), Gehandicaptenzorg (GHZ), Geestelijke gezondheidszorg (GGZ curatief en langdurig), Jeugdzorg en Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening (WMD) afnemen. Dat blijkt uit het rapport ‘Arbeid in Zorg en Welzijn 2014’ van het Ministerie van VWS over de stand van zaken op de arbeidsmarkt.
Thuiszorg
In de Thuiszorg komen er aan de ene kant minder banen door de bezuinigingen op de huishoudelijke hulp. Maar aan de andere kant stijgt de werkgelegenheid weer, omdat er steeds meer mensen thuis blijven wonen (extramuralisatie) en dus een beroep doen op de thuiszorg.
Mantelzorg
Door de nieuwe inrichting van het sociale domein blijven mensen blijven langer thuis wonen, wordt er een groter beroep gedaan op mantelzorg en vrijwilligers en wordt de zorg meer in de wijk georganiseerd. Hierdoor zal de baan of de manier van werken alleen al voor 200.000 werknemers veranderen, zo blijkt uit het rapport.
Begeleiding
Professionals in de sector Zorg en Welzijn zullen bijvoorbeeld moeten ontwikkelen op het gebied van coördinatie, coaching en begeleiding, teamwork, zelfstandig werken, omgaan met mantelzorgers. Ook zal het werk verschuiven tussen verschillende aanbieders.
VWS schetst een te rooskleurig beeld van de arbeidsmarkt zorg, vinden koepelorganisaties VGN en ActiZ. Lees hier meer >>
Voorbereiden
De onderzoekers adviseren dat zorg- en welzijnsinstellingen niet te snel, maar ook niet te langzaam moeten reageren op alle veranderingen. Ze moeten zich erop voorbereiden dat ze in ieder geval tijdelijk minder personeel in dienst kunnen hebben. Te lang afwachten zorgt voor problemen, zo waarschuwen ze. Maar het is ook niet goed om te snel hard in te grijpen en te veel medewerkers te ontslaan. Werkgevers zouden zich op meerdere scenario’s moeten voorbereiden.
Toename
De vraag naar zorg en dus ook de vraag naar zorgpersoneel zal na 2015 weer toenemen, verwachten de onderzoekers. Bovendien moet de bulk van de uittrede van de babyboomers nog komen. Het is daarom een belangrijke uitdaging om medewerkers te interesseren en te behouden voor de sector. Werkgevers moeten zicht blijven richten op de loopbaan van hun professionals en blijven investeren in stageplaatsen.
Oplossing
Dit rapport maakt volgens de onderzoekers duidelijk dat er in zorg en welzijn grote veranderingen zijn die grote gevolgen hebben voor de arbeidsmarkt. Er zijn veel dilemma’s, de veranderingen gebeuren heel snel en er is nog veel onzekerheid. Het gedrag van zorgaanbieders, werknemers, zorginkopers, opleidingsinstituten en de rijksoverheid heeft veel invloed op elkaar. En er is niet één oplossing, concluderen de onderzoekers. Bovendien zijn niet alle problemen op te vangen of te voorkomen. Alle betrokken partijen moeten daarom gezamenlijk naar oplossingen zoeken.