Het profileren van het vakgebied activiteitenbegeleiding op collectief niveau is onder de maat. Dat zal in tijden van krapte gevolgen hebben. Ervoor zorgen dat het vakgebied goed in beeld blijft, met name bij beleidsmakers, is steeds meer een verantwoordelijkheid van individuele AB’ers geworden. Daarom is het belangrijk om te weten hoe jij je als activiteitenbegeleider kunt profileren. Wanneer je dat goed doet, kun je inhoudelijk gezag hebben. Dan wordt er naar je geluisterd en wordt jouw bijdrage aan de ondersteuning van de cliënt gewaardeerd en meegenomen in het beleid van de instelling.

Autoriteit

Natuurlijk moet iedere beleidsmaker zich er bewust van zijn dat het hebben van passende dagbesteding het welzijn van mensen verhoogt. Maar in alle hectiek van het maken van inhoudelijke keuzes helpt het uiteraard wel als activiteitenbegeleiders op gezaghebbende wijze van zich laten horen. Het gaat hier niet om macht of speciale bevoegdheden. Het gaat meer om aanzien en autoriteit. Om het gevoel: deze persoon weet waar hij het over heeft en vertegenwoordigt een belangrijk vakgebied.

Visie

Bij een gezaghebbende positie spelen verschillende factoren een rol, namelijk: visie, stijl, communicatieve vaardigheden en persoonlijke kenmerken. Een professionele beroepshouding begint met een duidelijke visie op je vakgebied, vooral ook in relatie tot de hele zorgverlening. Belangrijk daarin is activiteitenbegeleiding niet als doel op zich te zien, maar als middel om iets te bereiken: welzijn, structuur, zingeving et cetera. Activiteitenbegeleiders zijn praktijkgerichte mensen, zij hebben niets met een abstracte visie. Daarom is het van belang de visie heel concreet te formuleren. Dat maakt de visie ook gemakkelijker overdraagbaar aan andere betrokkenen. Dat helpt weer bij het goed profileren van het vakgebied.

Stijl

Activiteitenbegeleiders werden vroeger vaak gezien als te bescheiden, als mensen die zich te gemakkelijk in een ‘underdogpositie’ lieten manoeuvreren, die geen vuist maakten en niet hard genoeg achter hun zaak gingen staan. Ga eens kritisch bij jezelf en je collega’s na of dat vandaag de dag anders is. Stijl heeft ook te maken met je persoonlijke werkwijze. Betrek en informeer anderen, zorg dat je genoeg van andere vakgebieden weet om een goede gesprekspartner te zijn, stel je flexibel en coöperatiefs op, maar bewaak tevens de grenzen van je vakgebied. Als je ermee akkoord gaat dat vrijwilligers taken van je overnemen, moet je je afvragen of jouw vak door iedereen uitgevoerd kan worden. Als je daar anders over denkt, moet je van je laten horen, op een goede onderbouwde wijze.

De activiteitenbegeleider van vroeger bestaat niet meer. Wie aan de slag wil op het gebied van activiteitenbegeleiding of dagbesteding, heeft tegenwoordig een keuze uit een groot aantal opleidingen waaronder de opleiding Sociaal Cultureel Werk. Lees meer >>

Communicatieve vaardigheden

Mensen met een positieve grondhouding gebaseerd op een visie die helder communiceren dwingen respect af. Een aantal communicatieve vaardigheden spelen daarbij een rol: vraagstellings- en luistervaardigheden, adequaat om kunnen gaan met feedback, conflicten en tegenstellingen, een echte dialoog kunnen voeren, relativerend vermogen, transparantie en betrouwbaarheid.

Persoonlijke kenmerken

Het laatste thema, persoonlijke kenmerken, is individueler. Het is van belang authentiek te zijn en jezelf te blijven, maar het helpt als je sluimerende eigenschappen soms wat sterker inzet om aandacht voor je vakgebied te vragen. Denk bijvoorbeeld aan enthousiasmerend en motiverend overkomen. Als je enthousiast over de inhoud van je werk kunt vertellen, heb je sneller een luisterend oor dan wanneer je klaagt. Kritische zelfreflectie hoort daar overigens ook bij. Intervisie is daar een krachtig hulpmiddel bij.

Goede voorbereiding

Zorg er tentslotte voor dat je goed voorbereid bent en dat je je opvattingen helder op papier hebt. Leg ook de nadruk op het belang van het hebben van dagbesteding in het kader van de huidige ontwikkelingen. De overheid wil dat we omkijken naar elkaar, dat iedereen mee kan doen, dat mensen hun eigen kwaliteiten aanboren en kijken wat ze allemaal zelf kunnen. Het moet voor een activiteitenbegeleider met visie en creativiteit niet zo moeilijk zijn om zich daar van alles bij voor te stellen als het om de inhoud van het eigen vakgebied gaat.

Het hele artikel kunt u lezen in Activiteitensector van juni/juli >>