Bijna elke jeugdwerker is het afgelopen jaar wel een keer uitgescholden: 89 Procent van de werkers in de jeugdhulp heeft in 2017 te maken gehad met agressie. In de jeugdzorg komt agressie meer voor dan in alle andere branches in Zorg en Welzijn. Dat blijkt uit het werknemersonderzoek Zorg en Welzijn AZW. Het enquête gaat over de arbeidsmarkt en de arbeidsomstandigheden van werknemers. De cijfers over agressie zijn eigenlijk “bijvangst”.
Uitgescholden
‘Het is belangrijk dat een grens wordt gesteld aan wat wel en niet door de beugel kan in het contact met cliënten’, zegt Eva de Vroome, woordvoerder van brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland, die de cijfers naar buiten bracht, samen met RTL 4. ‘Voor veel jeugdbeschermers blijkt het onderdeel van hun beroep te zijn dat ze wel eens uitgescholden worden. De instelling moet in overleg met de professionals om een duidelijk grens stellen.’
Agressie jeugdzorg
Kreeg in 2013 nog “slechts” 29 % van de werkers in de jeugdhulp vaak te maken met verbale agressie, in 2017 was dat 36%. Dat blijkt uit de factsheet Agressie Jeugdzorg van Jeugdzorg Nederland. Fysieke agressie, bedreiging en intimidatie was in 2013 voor 20% van de jeugdwerkers deel van hun werk. In 2017 had 23% van de beroepskrachten daar vaak of zeer vaak mee te maken. In deze laatste cijfers zijn niet de eenmalige bedreigingen (of twee keer) en verbale agressie opgenomen.
Lees het PREMIUM artikel in Z+W magazine over interventies bij huiselijk geweld.
Steeds meer wordt duidelijk welke interventies echt werken op het gebied van huiselijk en seksueel geweld. Nu moet die kennis ook worden gebruikt. ‘Wanneer je op de hoogte bent van wat werkt, kun je beter afwegen wat in de situatie van jouw cliënt helpt.’ Lees meer>>
Aangifte
Het is soms schipperen voor jeugdwerkers, weet De Vroome, want als professionals stappen ondernemen tegen agressie van cliënten, dan heeft dat gevolgen voor hun band met het gezin, waarmee ze wel verder moeten. Toch blijkt uit de cijfers dat er vaker ingegrepen zou moeten worden. Dat kan lastig zijn. De jeugdinstelling kan een grens stellen voor de jeugdwerker en de cliënt tot de orde roepen. Je kunt aangifte doen bij de politie bij ernstige agressie. Dat blijkt echter vaak lastig, omdat de politie de aanklager op het formulier wil zetten. ‘Terwijl je ook anoniem via de instelling aangifte kunt doen’, zegt De Vroome.
Klachtencommissie
Volgens Jeugdzorg Nederland is het ook belangrijk dat jeugdwerkers alert zijn op de frustraties van cliënten. De Vroome: ‘Het is voor professionals belangrijk goed te luisteren en als het nodig is, cliënten de ruimte te geven hun frustraties te uiten. Bijvoorbeeld door ze te verwijzen naar een klachtencommissie of een vertrouwenspersoon.’
Social media
In vergelijking met andere hulpverleners hebben jeugdzorgwerkers nog meer te maken met bedreigingen. Voor de oorzaak van de stijgende agressie van cliënten is geen eensluidende verklaring, zegt Eva de Vroome van Jeugdzorg Nederland. Verharding van de samenleving, mondigere cliënten en het gemak van bedreigingen via social media zijn belangrijke verklaringen. Ook de doelgroep in de jeugdzorg is lastig; jeugdbeschermers grijpen vaak in op het gezag van ouders. Onder hen komen de ernstige vormen van agressie dan ook vaker voor.
