In de vijftien jaar dat het persoonsgebonden budget (pgb) bestaat is de insteek radicaal veranderd, vindt Aline Saers. Zij is – ook 15 jaar – directeur van Per Saldo, belangenvereniging voor mensen met een pgb. ‘Ons doel was bij de oprichting dat mensen die afhankelijk zijn van zorg hun leven beter zelf kunnen inrichten. Steeds meer wordt het pgb gebruikt als stoplap voor zorg die de reguliere zorg niet levert.’
Emancipatie
Aline Saers is zaterdag 11 september benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Voor haar verdiensten in de emancipatie van mensen met een beperking. Ze staat aan de wieg van het pgb, dat wil zeggen van de uitvoering ervan. ‘Er komt heel wat bij kijken, je wordt ineens werkgever. Mensen moeten goede informatie krijgen over wat hen te doen staat als ze een pgb aanvragen.’
Opvullen
De enorme groei van de pgb aanvragen de afgelopen jaren wijt Saers aan ‘het opvullen van gaten in de zorg die niet in natura – door reguliere zorginstellingen, red – geleverd kan worden. Het pgb is verworden tot een gemakkelijke verstrekkingsvorm,’ zegt Saers.
Niet voorbereid
Voorbeelden kent Saers voldoende. ‘Gezinnen die thuis of op school ggz-hulp nodig hebben, kunnen dat niet via reguliere instanties geregeld krijgen. Mensen worden door instanties zelf naar ons gestuurd: “Bij ons moet u niet zijn, bel dit telefoonnummer maar.” Die mensen zijn absoluut niet voorbereid op het beheren van een pgb.’ En dat leidt ook tot missers. Hoeveel is niet duidelijk voor Per Saldo.
Complexer
Aline Saers erkent dat de zorg complexer is geworden en dat een pgb in dit soort zorg efficiënt kan zijn. ‘Ik vind dat als de hulpvraag verandert, de zorgaanbieders hun zorgaanbod daar ook op aan moeten passen.’ En als dat financieel door de zorginstanties in natura niet is op te brengen? Ook dat is de werkelijkheid, aldus Saers, ‘maar het is niet de bedoeling dat er zoveel geld naar het pgb gaat omdat de zorg in natura geen antwoord heeft op de zorgvraag.’
Beteugelen
Het effect is dat de aanwas van het pgb zo groot is dat de minister nu maatregelen neemt om de groei te beteugelen, aldus de directeur van Per Saldo. ‘Met als gevolg dat mensen die echt voor het pgb kiezen gedupeerd worden. Zij willen de regie over hun eigen leven houden door de zorg die ze nodig hebben zelf in te huren. Maar worden daar nu dus in beperkt.’
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Volg Zorg+Welzijn op Twitter >>
Bron: Foto: Peter Damen
Het gebrek aan adequaat opgeleid personeel in de zorg, het nog onvoldoende werken met functiedifferentiatie, de salariëring binnen de zorgverlening (niet het bestuur/management), en de beschikbaarheid (en beloning) van mantelzorgers spelen hier een belangrijke rol.
Deze rol zal in de toekomst alleen maar groter worden tengevolge van de vergrijzing.
Het PGB biedt in ieder geval de mogelijkheid om een zeker maatwerk door de (zelfredzame) patiënt zelf te laten realiseren.
Een pgb is en blijft nodig om de steeds complexer worden zorgvragen op een goede manier in te vulen. De regie kunnen blijven voeren is juist voor mensen in een kwetbare/afhankelijke positie van levensbelang.
Dat oneigenlijk gebruik moet worden voorkomen spreekt voor zich. Bedenk echter dat de ZIN op het punt (of de zorg ook daadwerkelijk is verleend) geen garanties biedt. Bekend is dat veelvuldig minder tijd wordt besteed dan waarvoor de Wmo betaalt.. Waarom zou een PGB niet als forfaitaire bijdrage kunnen worden verstrekt? Met andere woorden een op basis van een onafhankelijk afgegeven indicatie afgestemd budget, waarover niet op de € nauwkeurig verantwoording behoeft te worden afgelegd. Maatwerk bij de indicatiestelling is dan een vereiste.
Nick Verhagen
http://WWW.ZorgdienstenOnline.nl
*Het PGB zou voor iedereen te gebruiken moeten zijn die niet de reguliere zorg in kan, wil of past. Het is de overheid zélf die het zo moeilijk maakt dat het PGB niet voor iedereen geschikt zou zijn.
*Als het PGB net zo toegangkelijk zou zijn als AWBZ zorg, dan zou je pas veranderingen in de zorg zien. Dan is er een gezonde prikkel om de gangbare zorg optimaler uit te voeren.
Robby van Lankveld,
Zorgverlening De Leijgraaf
PGB moet naar zijn oorspronkelijke doelstelling terugkeren namelijk: mensen in staat stellen zelf de regie te voeren over de zorg waarvoor ze geïndiceerd zijn. Hierbij is het van groot belang dat ze moeten aantonen dat ze goed met dit budget om kunnen gaan. Mensen met gedragsstoornissen, mensen met psychische problemen, mensen met verslavingsproblematiek kunnen dat meestal niet. Ook een deel van de allochtone zorgvragers kunnen we hiertoe scharen. Doordat ze vaak niet over de juiste kennis en het taalniveau beschikken, kunnen ze niet op de juiste manier omgaan met hun budgetten. Mensen die een PGB hebben aangevraagd, maar hier niet zelf mee kunnen omgaan, moeten behoed worden voor het krijgen van een PGB.
Daarnaast zijn strenge maatregelen nodig om de ‘gewonnen’ keuzevrijheid voor de mensen die toch voor PGB kiezen te verdedigen.
Fraude met PGB wordt niet doorbroken zolang deze mensen afhankelijk blijven van een PGB omdat de ZIN in de regio ontoereikend is of ontbreekt.
Hulde aan mevrouw Saers,
Zeker als het gaat om goede zorg aan dementerenden en niet zelfredzame psychiatrisch patienten , kunnen de zorgorganisaties hun aanbod nog heel wat verbeteren en is een PGB vaak het enige middel om de zorg vraaggericht en afgestemd op de mantelzorg ingericht te krijgen. Hier liggen kansen voor de zorginstellingen en hun doelgroepen en het PGB is weer voor diegenen waar het voor bedoeld. Zelfstandige mensen/ familiesdie met hun eigen budget hun eigen leven kunnen leiden.
Astrid Buis
http://www.buismanagementadvies.nl