Er bestaan in Nederland nauwelijks exacte cijfers over het aantal personen met een lichte verstandelijke beperking (LVB). In 2006 is er wel een schatting gedaan en daarin wordt gesproken van 10.000 jongeren met een LVB tussen de 15 en de 24 jaar in Nederland. Volgens de literatuur zijn allochtone jongeren in het algemeen ondervertegenwoordigd in de vrijwillige hulpverlening. Een van de bekende oorzaken is dat er een taboe rust op verstandelijke beperkingen, waardoor de familie geen hulp zoekt.
Dubbele handicap
De onderzoekers van het Verwey-Jonker instituut hebben interviews gehad met experts van de praktijkschool, uit de zorg, belangenbehartigers van mensen met een beperking en Turkse en Marokkaanse zelforganisaties. Die experts zeggen dat allochtone jongeren met een verstandelijke beperking vaak te maken hebben met een ‘dubbele handicap’: ze leven vaak in een ongunstige sociaal economische positie en het gezin is vaak onbekend met de manier waarop de hulp in Nederland geregeld is.
Hoe kun je allochtone jongeren met een LVB bereiken? Lees hier hoe >>
Loverboy
Bovendien wordt de handicap niet altijd herkend, zo weten de bevraagde experts. In het land van herkomst is het verschijnsel lichte verstandelijke beperking redelijk onbekend. Het is vaak: of ernstig beperkt of ‘helemaal in orde’. De ouders vinden het lastig om hiermee om te gaan. De ervaring van de experts leert dat sommige ouders het kind zijn of haar gang laten gaan. De jongeren lopen zo een groot risico om in licht criminele circuits terecht komen. ‘Meiden worden slachtoffer van loverboys en jongens hangen op straat en komen in aanraking met criminaliteit.’
Ondersteuning
Ondersteuning voor jongeren met een licht verstandelijke beperking en hun ouders is daarom belangrijk, stellen de experts. Maar het aanbod van deze hulp is beperkt en Turkse en Marokkaanse jongeren met een LVB worden slecht bereikt, zo weten de onderzoekers. Maatjesprojecten, waarbij leeftijdsgenoten zonder beperking deze jongeren begeleiden, werven vaak in zorginstellingen. Terwijl deze jongeren hier nauwelijks wonen. En ook omdat de LVB vaak niet wordt herkend, zijn jongeren hierop moeilijk aan te spreken, blijkt uit het onderzoek.
Onbekend
De onderzoekers hebben ook Turkse en Marokkaanse jongeren met een LVB geïnterviewd. De jongeren die in een instelling wonen of begeleid wonen, hebben veel minder vriendschappen. Vaker dan de thuiswonende jongeren zeggen zij behoefte te hebben aan meer contacten en vriendschappen. Beide groepen hebben behoefte aan meer steun van of contact met leeftijdsgenoten, blijkt uit het onderzoek. Maar de meerwaarde van een ‘maatje’ is bij de Turkse en Marokkaanse jongeren en hun gezin dikwijls onbekend.
Lees hier het onderzoek: Vriendschap opent een nieuwe wereld, onderzoek naar Best Buddies projecten voor Turkse en Marokkaanse jongeren met een lichte verstandelijke beperking
Wil je meer weten over cultuursensitieve zorg? Bezoek dan het Cultuursensitieve Zorg congres van 17 november 2023.