Door Jan van Dam – De brug tussen het winkel- en activiteitencentrum in het

Amsterdamse Reigersbos is een verzamelplek voor vogels met stadse fratsen.

Voetgangers die stilstaan, worden onmiddellijk omsingeld door opdringerige

duiven en krijsende meeuwen. Het is een groot contrast met het onopvallende

activiteitencentrum, waar binnen een vredige rust heerst.

De bewoners van dit deel van Amsterdam Zuidoost kunnen elkaar hier

ontmoeten om te praten, dansen, zingen of om creatief te knutselen. Vanuit een

hoek van het gebouw klinkt gezang: ‘Vrede op aarde’. Het kerstlied wordt

gezongen door de twintig ouderen en negen vrijwilligsters van Kraka e Sewa, een

dagopvang voor dementerende Surinaams-Nederlandse ouderen.

Vertrouwde sfeer‘Bij Kraka e Sewa proberen we een

sfeer te creëren die aan vroeger doet herinneren’, vertelt coördinator Anne Rose

Abendanon. ‘Ouderen en medewerkers praten, spelen, zingen en eten gezamenlijk.

Dat slaat aan. Het gros van de ouderen komt uit de buurt, maar er zijn ook

mensen die uit Amsterdam-West, Amstelveen en Purmerend komen.’

Dementerende Surinamers en hun familie hebben volgens Abendanon

behoefte aan een op de eigen cultuur afgestemde vorm van dagopvang. Dit geldt

met name voor de mantelzorgers die naast de zorg voor hun ouder een betaalde

baan of een huishouden hebben.

Voor Kraka e Sewa, dat onderdeel uitmaakt van de zorg- en

welzijnsinstelling Cordaan, bestaat al geruime tijd een wachtlijst. De grote

belangstelling voor deze dagopvang staat in scherp contrast met die voor andere,

algemene ontmoetingscentra ten behoeve van mensen met dementie en hun

verzorgers. Daar blijven de allochtone cliënten massaal weg.

Vanwege zijn aanpak kreeg Kraka e Sewa in 2005 de Nationale

Mantelzorgprijs. Het project is, volgens het juryrapport, een voorbeeld dat

navolging verdient: goed georganiseerd, praktisch en gevoelig tegelijk. Gevraagd

naar de sleutel voor het succes, wijst Abendanon op het belang van een gedeelde

cultureel-etnische achtergrond.

‘In hun dementie keren de ouderen terug in de tijd. Naar de tijd van de

slavernij bijvoorbeeld waaraan zij, via hun ouders, nog levendige herinneringen

hebben. Het komt voor dat vooral 80-jarigen vanuit die ervaring ‘witte’

hulpverleners afwijzen. De medewerkers van Kraka e Sewa hebben begrip voor de

manier waarop de ouderen soms reageren. De slavernij maakt immers ook deel uit

van hun geschiedenis.’

GewoonteAbendanon merkt op dat de doorsnee

Surinaams-Nederlandse mantelzorger de zorg voor de ouders niet snel uit handen

zal geven. ‘Dat is een gewoonte die Surinamers met elkaar gemeen hebben. Ik

sprak onlangs een man die zijn hoogbejaarde moeder verzorgt. Hij vertelde me dat

zowel zijn moeder als hij een zekere gene hebben moeten overwinnen, vooral bij

het wassen. Maar hij wast haar liever zelf dan dat hij het een vreemde laat

doen.’

Lees het hele artikel in Zorg + Welzijn Magazine nummer 12, 5 december

2007