Zorgverleners hebben een beroepsgeheim, dat ervoor zorgt dat het recht op zorg voor iedereen is gegarandeerd. Afgelopen jaren werd juist het gebrek aan informatie-uitwisseling in de jeugdzorg door hulpverleners als probleem ervaren. Men werkte langs elkaar heen. De samenwerking in het wijkteam moet dat juist tegengaan. Maar hoe ver kun je gaan met de uitwisseling van informatie over je cliënt? ‘Je deelt in principe alleen datgene waar je toestemming van cliënt voor hebt. En je deelt niet meer dan nodig is. Dat laatste is een professionele afweging’, zegt Judith Schwarte, jeugdarts bij Zorgboog in Helmond.

Ambtenaar

In het wijkteam vallen alle zorgverleners onder het beroepsgeheim. Maar aan tafel zitten ook ambtenaren, bijvoorbeeld van de sociale dienst. Kun je dan ook informatie over je cliënt delen? ‘Nee’, zegt Judith Schwarte. Een ambtenaar mag wel weten dat er hulp nodig is, maar niet wat er medisch precies aan de hand is. ‘Ik maak wel mee dat sommige gemeenten willen weten welke problemen cliënten precies hebben. Omdat ze geld vrij moeten maken voor de hulpverlening in de Wmo. Maar een ambtenaar valt niet onder de regels van het beroepsgeheim. De professional indiceert. De ambtenaar moet vertrouwen op het oordeel van de zorgverlener.’

In het magazine van Zorg+Welzijn van april 2015 staat een artikel over de worsteling van de professional in het wijkteam met het beroepsgeheim. Klink hier voor meer informatie over het magazine>>

Wijkteam

De hulpverlener toetst altijd bij ouders of het akkoord is om informatie te delen over het kind, zegt Schwarte. ‘Ouders willen het beste voor hun kind. Goede hulp aan het kind begint met goede afstemming tussen professionals. Als je aan ouders duidelijk kunt maken dat het belangrijk is dat je je collega’s informeert, dan krijg je over het algemeen ook toestemming van ouders. Zelfs van ouders die hun kinderen mishandelen. Ook deze ouders willen geholpen worden. Drie kwart van mishandelende ouders gaat akkoord met overleg met derden.

Beroepsgeheim

En als ouders niet mee willen werken? De professional heeft het recht om zelf te bepalen wanneer hij het beroepsgeheim moet doorbreken. Daar zijn regels voor, zoals opgetekend in de brochure; “Het beroepsgeheim in samenwerkingsverbanden”. Maar er blijft een grijs gebied. Jeugdarts Judith Schwarte maakt in haar werkpraktijk gebruik van vijf vragen die je kunnen helpen om een besluit te nemen over wel of niet doorbreken van je beroepsgeheim. De vragen zijn gebaseerd op de voorwaarden bij het “conflict van plichten ” in het beroepsgeheim:

1. Is het mogelijk toestemming te vragen of te krijgen van ouders of cliënt?

2. Kan het niet doorbreken van het beroepsgeheim voor een ander ernstige schade opleveren?

3. Kan het doorbreken van het beroepsgeheim ernstige schade voor een ander voorkomen?

4. Is er geen andere weg dan het doorbreken van het beroepsgeheim om het probleem op te lossen?

5. Hoe wordt het beroepsgeheim zo min mogelijk doorbroken?

Er wordt tegen je gezegd: ‘We werken toch samen voor deze cliënt, dus geef mij maar de  informatie die je hebt.’ Maar mag dat eigenlijk wel? De beroepsorganisaties hebben een wegwijzer opgesteld om meer duidelijkheid te geven over het beroepsgeheim. Lees meer>>

Kindermishandeling

De professional vertrouwt op zijn professionele inzicht. ‘Wanneer doe je een melding van kindermishandeling?’ stelt Schwarte een actuele vraag. ‘Een alleenstaande moeder met drie kinderen tussen 7 en 10 jaar oud laat haar kinderen van drie uur ’s middags tot 8 uur ’s avonds alleen omdat ze werkt. Moet ik dan een melding doen? Ik kan mijn zorgen uitspreken naar moeder, maar zij zegt dat het prima gaat. Ik heb wel een melding gedaan, omdat in deze situatie de kinderen verantwoordelijkheden moeten dragen die niet passen bij hun ontwikkelingsniveau. Het belang van het kind gaat voor.’