‘De reflex van de hulpverlener is zorg te bieden. Maar de professional moet meer uitgaan van: “Wat kan de cliënt zelf doen?”.’ Dat uitgangspunt bleek lastig voor vooral uitvoerende hulpverleners, aldus Jacco de Lange, projectmedewerker bij de gemeente Amsterdam. De gemeente besloot professionals die werken met kwetsbare cliënten, kennis te laten maken met een andere manier van werken: uitgangspunt is de zelfregie van de cliënt.
Eigen Kracht
Het succes van de Eigen Kracht Conferenties is aanleiding voor de gemeente Amsterdam om meer met deze methodiek te werken in de hulpverlening. Uitgangspunt bij de EKC’s is dat het sociaal netwerk rondom de cliënt in een bijeenkomst een hulp- en ondersteuningsplan maakt en uitvoert. Met behulp van de eigen kracht en met benodigde professionele hulp wordt de zorg rondom de cliënt georganiseerd.
Praktijk
Professionals blijken echter het uitgangspunt van regieversterking niet zondermeer in de praktijk van de hulpverlening te brengen. Jacco de Lange: ‘Uit een onderzoek in 2007 kwam dat het management in het algemeen voorstander is van EKC, maar dat het in de uitvoering blijft steken. Het leek ons effectief om professionals in een training te laten zien wat het voor hun manier van werken betekent om de zelfregie van de cliënt als uitgangspunt te nemen.’
Sturing
De versterking van de zelfregie van cliënten is zeer vraaggericht, aldus De Lange. Mensen geven meer sturing aan hun eigen leven en gebruiken hun eigen kracht, waardoor hulp meer succes heeft. ‘Uiteindelijk leidt dat ook ertoe dat mensen minder hulp nodig hebben. De verwachting is dat het kostenbesparend is.’
Diskwalificatie
Het risico dat professionals de EKC-methodiek zien als een diskwalificatie van hun beroep bestaat, erkent Jacco de Lange, ‘maar er is zeker geen sprake van dat de beroepskracht buiten beeld zal raken. Professionele hulp maakt bijna altijd onderdeel uit van het geheel van de zorg en hulp aan de cliënt.’
Financiering
In Amsterdam hebben 200 medewerkers van schuldhulpverlener tot maatschappelijk dienstverlener een training van twee dagdelen gevolgd. Centraal stond de bewustwording van de eigen houding en professionaliteit voor versterking van de zelfregie van cliënten. Nu is het aan de professionals om verder te gaan. En er is geld nodig; een conferentie voor een cliënt komt algauw op 3000 euro. ‘Als gemeente kopen we voor een aantal doelgroepen conferenties in. Maar instellingen en stadsdelen moeten ook zelf besluiten hierin te investeren’, aldus zegt Jacco de Lange.
De training voor deskundigheidsbevordering over zelfregie van cliënten is opgezet door MOVISIE. In 2010 wordt deze training ook aangeboden voor professionals in andere gemeenten. De eerste training is op 9 februari. Inschrijven kan via de website.
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.
Bron: Foto: Stock.xchng
het concept eigen kracht is leuk, maar de uitvoering kan beter. met een ekc proberen hulpverleners alsnog hun greep op mensen te houden door de ekc zo te sturen dat het in feite een verlengstuk is van het ingezette beleid van de hulpverlener. het jammere is dat – wanneer een hulpverlener vanwege gebrek aan inzicht in de situatie een inschattingsfout maakt – de ekc deelnemers een richting op geduwd worden die hun niet verder helpt maar juist verder in de problemen brengt.. de eigen kracht moet nog meer democratisch ingericht worden dan nu het geval is.
Het concept van zelfregie omarm ik al jaren. De cliënt staat centraal en wordt aangesproken op zijn eigen kwaliteiten en verantwoordelijkheid. Dat draagt niet alleen bij aan meer eigenwaarde en zelfvertrouwen, maar ook minder afhankelijkheid, waardoor de cliënt na afsluiting van de hulpverlening zelfstandig verder kan. De kostenbesparing bestaat uit minder intensieve hulp, dus manuren en minder recidive.
Ik heb er vanuit het concept van zelfregie in 2006 een boek over geschreven: ‘Weer aan de slag. Tips en informatie over reïntegratie.’