Het American Enterprise Institute for Public Policy Research (AEI) is een onafhankelijke denktank zonder winstoogmerk. Het in Washington gevestigde instituut is in 1943 opgericht en doet onderzoek naar politiek, economie en maatschappelijk welzijn.

Het instituut met 175 medewerkers presenteert zichzelf in het midden van het politieke spectrum, maar is volgens deskundigen in werkelijkheid behoorlijk conservatief.

Maar hoe conservatief is Ayaan Hirsi Ali eigenlijk? Zorg + Welzijn interviewde haar in

april 2002

, toen ze nog wetenschappelijk medewerker was van de Wiardi Beckmanstichting, het wetenschappelijk instituut van de PvdA. In die tijd uitte ze zich voornamelijk progressief: moslimvrouwen moeten zich emanciperen, zijn baas in eigen buik en moeten gaan werken om zelfstandig te worden. De overheid en zijn instellingen moeten zich actief met moslimvrouwen en -jongeren bemoeien.

Abortusklinieken zouden actief de aantallen moslimvrouwen die ze helpen, moeten registreren, vond Hirsi Ali. ‘De overgrote meerderheid van de moslimvrouwen neemt geen deel aan de arbeidsmarkt. Qua klassieke feministische waarden als ‘baas in eigen buik’ zijn ze helemaal, totaal achtergesteld. Er zijn maagdenvliesherstel operaties. Abortusklinieken bedienen veel moslimrouwen die geen voorlichting krijgen. Dat is ook stil leed.’

‘Na de abortus draait de jonge vrouw in haar eentje op voor de psychische gevolgen daarvan. Zo’n jong meisje moet kiezen tussen een zwangerschap en de schande die ze aan haar familie brengt of een abortus in het geheim. Instellingen hebben een geheimhoudingsplicht, maar kunnen de aantallen wel anoniem registreren. We moeten het probleem beter in kaart te brengen. Mijn stelling is dat het probleem groot is.’

Moeten alle vrouwen per se deelnemen aan de arbeidsmarkt? ‘Mijn levenshouding is dat ze dat moeten willen, vanuit mijn rechtvaardigheidsgevoel. Maar de overheid wil het ook. Iedereen moet werken. De vrouwen leren nu de weg niet te vinden in de maatschappij. Ze krijgen wel kinderen, maar ze weten niet hoe ze ze moeten opvoeden, naar zelfstandigheid begeleiden. Dan krijg je nog extra problemen. De armoede wordt doorgegeven.’

Wat moeten hulpverleningsinstellingen doen om die vrouwen te helpen? ‘Zolang er sprake is van incidenten, zijn hulpverleningsinstellingen prima. Maar als het probleem een structureel karakter krijgt en mensen met ongeveer dezelfde kenmerken steeds terugkomen, dan is er iets groots aan de hand. Hulpverleningsinstellingen zouden dan moeten zeggen: dit zijn de cijfers, dit groeit ons boven het hoofd.’

Hoe kun je die vrouwen emanciperen? ‘Andere vrouwen zijn geëmancipeerd door onderwijs. Je kunt die vrouwen niet meer uit hun huis halen als ze achttien en jonge kinderen hebben. Vanaf het starten van de leerplicht tot het einde daarvan, kun je meisjes zo onderwijs aanbieden dat ze zelfstandig kunnen nadenken. Voor hen moeten speciale programma’s komen met nadruk op keuzevrijheid en individualiteit. Zolang de religie zo’n dominantie rol speelt zijn vrouw en man nog lang niet gelijk.’

‘Die klassieke feministische waarden zijn hier al zo’n dertig jaar erkend. De moslimvrouwen zijn er niet bij betrokken. Dat moeten ze nu inhalen. Het grootste deel moet van de vrouwen zelf komen. Het eergevoel bij de moslim is heel groot. Als een meisje op straat met een jongen zoent, kan de familie besluiten haar helemaal naar het land van herkomst te deporteren, om te zorgen dat ze zo snel mogelijk daar met iemand trouwt. Zo snel mogelijk om de eer van de familie te bewaren. Zo’n meisje kan natuurlijk nooit meer een scholing afmaken, om zich te kunnen emanciperen.’

De jeugdcentra moeten registreren hoeveel jongeren conflicten met hun ouders hebben. ‘Als je kijkt hoeveel conflicten jongeren van zestien, zeventien conflicten hebben met hun ouders. De pubers raken verwesterd en willen dezelfde dingen doen als hun Nederlandse vrienden. Dat stuit op een enorm verzet thuis, want dat is weer in strijd met de eer van de familie en het afwijzen van individuele vrijheden.’

Link:

Politicologe Ayaan Hirsi Ali over de noodzaak tot emancipatie van moslims: ‘Dwang op collectief niveau is nog taboe’

, Zorg + Welzijn, 24 april 2002. Leon de Winter, ‘De

uitzending van Zembla, een vorm van journalistieke terreur’

, Elsevier,

Ayaan Hirsi Ali vertrekt uit Nederland