Door Eric de Kluis – Zijn burgers minder bij elkaar betrokken dan
vroeger? Zijn ze alleen maar bereid vluchtig vrijwilligerswerk te doen? Heeft
de verzorgingsstaat burgerinitiatieven om zeep geholpen? Nee, nee en nee luidt
het antwoord op deze vragen, zo blijkt uit een onderzoek van de Universiteit
van Amsterdam.
Visie klopt nietHoe meer de overheid terugtreedt, des
te meer zullen burgers zelf het initiatief nemen om hun wijk te verbeteren. Of om
onderlinge contacten tussen verschillende buurtbewoners te stimuleren of om een
kinderboerderij in de wijk te realiseren. Dat is de visie die de meeste
overheden er op na houden in het postverzorgingsstaat tijdperk. Het is tevens
een visie die niet klopt.
Onbevlekt burgerschapTijdens hun onderzoek naar
burgerinitiatieven kwamen Menno Hurenkamp en
href=”www.volkskrantblog.nl/blog/3842″ target=_blank>Evelien Tonkens
van de Universiteit van Amsterdam erachter dat ‘onbevlekt burgerschap’, oftewel
initiatieven van burgers die zomaar vanuit het niets ontstaan, nauwelijks
bestaat. Veelal hangen burgerinitiatieven dicht aan tegen institutionele clubs.
Het zijn geen actiegroepen die de overheid aanvallen, maar juist mensen die met
hun initiatieven de overheid willen aanvullen.
Hoger opgeleidenDe meeste burgerinitiatieven worden
gedragen door hoger opgeleiden, zo blijkt uit het onderzoek. Dat komt volgens
hoogleraar actief burgerschap Evelien Tonkens omdat er tegenwoordig veel kennis
en vaardigheden nodig zijn om een burgerinitiatief van de grond te krijgen. ‘Dat
zijn mensen in betere wijken die daardoor in staat zijn hun wijk nóg beter te
maken, maar in wijken waar je zou willen dat er burgerinitiatieven komen, daar
komen ze vaak juist niet,’ aldus Tonkens.
Ongelijkheid versterktEen ander in het oog lopend
verschijnsel is dat de deelnemers aan burgerinitiatieven veelal erg homogeen
zijn. Het zijn gelijkgestemden, die het liever onder elkaar houden. Menging van
verschillende groepen is eerder uitzondering dan regel. Al met al leidt het
ertoe dat als de overheid zich terugtrekt, de sociale ongelijkheid wordt
versterkt. Betere burgers in goede buurten krijgen het nog beter en in buurten
waar sociale problemen het grootst zijn, gebeurt niets.
Herkenbare ambtenarenDaarom moet de overheid vooral
belangstelling tonen, luisteren naar de voorstellen en ideeën van burgers en hen
duidelijk herkenbare ambtenaren als contactpersonen bieden. En mensen die
subsidie nodig hebben voor een burgerinitiatief niet gelijk confronteren met een
hele santekraam en regels en formulieren.
Hoge drempels
Minister-president Balkenende bevestigde vandaag bij de presentatie van het
onderzoek, dat burgers steun van de overheid moeten
hebben bij burgerinitiatieven.
‘Veel is al gewonnen als we als overheid nog beter leren luisteren. Onze
antenne richten op signalen die de buurt uitzendt, in plaats van zelf meteen met
kant-en-klare oplossingen te komen. Zorgen voor aanspreekbare contactpersonen
van vlees en bloed, zodat mensen niet verdwalen tussen loketten en instanties.’
‘En oog hebben voor het feit dat goed opgeleide mensen in de duurdere
wijken vaak hun weg wel weten te vinden, maar dat mensen met weinig opleiding
vaak hoge drempels moeten overwinnen en daarbij steun nodig hebben.’
Lees ook:
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/65297/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>Haagse
wethouder: Integratie is uit, burgerschap is in (26 september
2006);
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/20105/tsge_portlet_zw_searchitemId/64091/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”
target=_blank>Van der Hoeven wil burgerschap in onderwijswetten
(28 maart 2006);
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/20107/tsge_portlet_zw_searchitemId/55289/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”
target=_blank>Evelien Tonkens over ‘getemde’ professionals en ‘mondige’
burgers (10 september 2003)
Meer weten? Lees dan ook de
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>gratis
Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>hier
aanmelden.
href=”http://vedm.net/click2?l=BKjGU&m=Ius7&s=tbaxDU” target=_blank
name=Nieuwsbrief>Door hier te klikken leest u de laatste
editie