Vooral zorgorganisaties voor kwetsbare groepen zijn in 2009 niet onverdeeld positief over de uitvoering van de Wmo. ‘Zij ervaren de kortingen op de financiële middelen voor ouderen en mensen met een beperking’, zegt onderzoeker Vasco Lub van kenniscentrum MOVISIE. Het kenniscentrum publiceerde vorige week het Wmo Trendrapport 2010, ‘Het spel op het maatschappelijk middenveld‘. Professionele welzijnsorganisaties zijn positiever en doen het goed. Vrijwilligersclubs zijn minder positief. ‘De participatiedoelstellingen in de Wmo zijn wellicht te hoog gegrepen’, meent Lub.
Creativiteit
Aan het trendonderzoek hebben in 2009 bijna 400 organisaties en ruim 60 professionals meegewerkt via een online enquête. Daarnaast zijn 50 gemeentelijke Wmo-beleidsplannen geanalyseerd. Het goede nieuws is dat professionele organisaties, vooral in de welzijnsector, meer initiatief en creativiteit ontwikkelen in de ondersteuning van moeilijke doelgroepen.
Serieuze speler
‘Dat komt omdat de doelstellingen van de Wmo, participatie in de samenleving, ook van oudsher de uitgangspunten zijn van welzijnsorganisaties,’ verklaart Vasco Lub. ‘Zij kunnen zich gemakkelijker in hun nieuwe rol voegen.’ Dat lijkt anders voor de zogenoemde civil society, de burgers die vrijwillig werken in verenigingen, clubs, burgerinitiatieven of als mantelzorger. Slechts 20 procent van de geënquêteerde burgerorganisaties voelt zich een ‘serieuze speler’ in het lokale Wmo-beleid.
Toegerust
Een belangrijke reden is dat dit soort clubs zichzelf niet zien als zorgorganisatie, aldus Lub. ‘Zij willen daar ook niet op worden aangesproken. Nee, je kunt het ze eigenlijk niet kwalijk nemen. Een lokale voetbalvereniging is bijvoorbeeld niet zomaar toegerust voor integratie van autistische kinderen in het team. Je kunt je afvragen of de lat niet te hoog ligt voor vrijwilligers.’
Tolerantie
Daarnaast speelt ook de vraag of vrijwilligers de verantwoordelijkheid voor een deel van de zorg voor kwetsbare groepen willen en kunnen dragen. Vasco Lub: ‘Er blijkt afnemende tolerantie te zijn in de maatschappij voor mensen met een beperking. Het is niet gemakkelijk om in de wijk opvang voor ggz-cliënten in te richten. Bovendien worden mensen met ernstige beperkingen ook beperkt in hun bewegingsvrijheid als ze in de wijk gaan wonen, en bijvoorbeeld niet naar buiten kunnen omdat ze zich niet in het verkeer kunnen bewegen.’
Betalen
Mogelijk wordt een ‘onrealistisch beroep’ gedaan op vrijwillige inzet in de samenleving, meent Vasco Lub. ‘Maar we moeten ook niet te snel zeggen: “Dit kan allemaal niet, dat moet de professionele zorg maar doen”. Dat is op termijn niet meer te betalen. Deze boodschap past ook niet in het overheidsbeleid. Wellicht is het beter om de zorg voor zeer kwetsbare mensen toch te houden bij de professionele organisaties die, aldus de trendrapportage, wel goed gedijen onder de Wmo.’
U kunt het Trendrapport bestellen bij MOVISIE: ‘Wmo Trendrapport 2010. Het spel op het maatschappelijk middenveld‘
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Een 5,5 meer was ook niet te verwachten. Evenals vele anderen die in hun werk met verschillende kwetsbare groepen èn met (vaak overbelaste) mantelzorgers te maken hebben, lag het in de lijn van mijn verwachting dat de invoering van de WMO zou tegenvallen. En niet alleen dat; de WMO heeft voor veel mensen die het sowieso al niet makkelijk hebben, het leven nòg moeilijker gemaakt.
In mijn ogen een typisch voorbeeld van een plan dat achter veilige bureaus is bedacht, ver weg van de dagelijkse praktijk.
Hallo,
Ik ben niet verrast door de resultaten van dit onderzoek. Als hulpverlener besef ik goed dat de zorg voor kwetsbare mensen niet gemakkelijk overgenomen wordt door buurtbewoners of verenigingsleden, e.d. Dit wordt of door naasten, of door professionele hulpverleners gedaan.
Waar ik wel heel veel meer mogelijkheden in zie is in de uitbreiding van participatie van vrijwilligers bij professionele hulpverleners-, welzijn- en zorginstellingen. Zij kunnen een welkome aanvulling geven op het tekort aan handen voor de diensten, etc, die de instellingen wel zouden willen bieden.
Groet,
Paul Dautzenberg
ouderenadviseur
SEZO
Amsrterdam Osdorp