Er zijn grote regionale verschillen in het gebruik van voorzieningen in het sociaal domein. Dat constateerde het Sociaal en Cultureel Planbureau een rapportage van het sociaal domein in 2016. Om meer inzicht te krijgen in de oorzaak van het hoger gebruik van sociale voorzieningen in krimpregios’s, voerde Platform 31 en anderen een ‘ Kwalitatieve Verkenning’ uit. Daar kwamen als oorzaken uit: ‘Een concentratie van kwetsbare huishoudens’. En ook: ‘Een wat onevenwichtige spreiding van het voorzieningenaanbod tussen gemeenten en regio’s.’
Geringe kansen
De onderzoekers voerden 4 rondetafelgesprekken met in totaal 37 beleidsmakers, professionals en lokale experts. Het onderzoek ging over de krimpregio’s Noordoost Friesland, Noordoost Groningen, Oost-Drenthe en Zuid-Limburg. Een ‘substantieel deel’ van de bewoners in deze gebieden verkeert volgens de onderzoekers ‘in een situatie van meervoudige deprivatie. Hun arbeidsmarktkansen zijn gering, ze missen perspectief op het verbeteren van hun maatschappelijke positie, ze ontberen noodzakelijke positieve prikkels of zijn niet bij machte deze te benutten. En ze kampen met gezondheidsachterstanden’, aldus de onderzoekers.
Twee jaar na de decentralisaties en de massale ontwikkeling van sociale (wijk)teams beraden diverse gemeenten zich op de keuzes die zij maakten bij de oprichting van de teams. Annelies Kooiman, adviseur Effectiviteit en vakmanschap bij Movisie: ‘Cijfers over deze teams geven de stand van zaken feitelijk weer, maar gemeenten zijn nu op zoek naar de verhalen achter de feiten.’ Lees meer>>
Sociaal domein
Het gevolg van deze achterstand is een grote afhankelijkheid van zorg- en ondersteuningsstructuren, constateren de onderzoekers. Maar het hoge verbruik van de sociaal domeinvoorzieningen wordt niet alleen veroorzaakt door de oververtegenwoordiging van kwetsbare groepen. ‘Het lijkt ook samen te hangen met institutionele factoren’, zeggen zij. Dan gaat het om de onevenwichtige spreiding van het voorzieningenaanbod tussen gemeenten en regio’s – aanbod creëert vraag. Belangrijke factor is, volgens de onderzoekers, dat provincies, gemeenten en uitvoerende professionals te weinig grip hebben op de uitvoering van de voorzieningen in het sociaal domein.
Lees hier het onderzoek>>