De vorige keer blogde Wil over haar eigen ongemak over hoe om te gaan met armoede >>
Ze is nu bezig aan het laatste jaar van de schuldsanering en dat is te merken. Gingen de gesprekken voorheen over wat er allemaal niet kan als je met z’n tweeën moet leven van 60 euro in de week, tegenwoordig heeft ze het steeds vaker over wat er straks wél kan, als zij en haar partner weer een regulier inkomen hebben.

Gewoon, tijdens het boodschappen doen bedenken wat ze die avond wil eten en het dan ook kopen. Zonder na te denken of het past binnen het budget of bij de kassa toch moeten besluiten om het terug te leggen. Een feestje voor de familie en vrienden die nog over zijn na tien jaar armoede. En eindelijk die droomvakantie vieren. Niet in Nederland, op fietsafstand en in een geleend huis maar heerlijk lui op een ver en warm strand,  waar ze zich – eindelijk, eindelijk –  die lang gedroomde cocktail laat serveren.

De druk waaronder zij leeft is extreem groot; ik kijk met bewondering hoe ze zich staande houdt. En ik vraag me af: welke eigenschappen moet je hebben om zo’n lange periode van armoede ongeschonden door te komen. Is er een soort van ideaal profiel op te stellen van de burger in de schuldsanering? Kijkend naar Sofie kom ik tot een hele lijst.

Zo moet de burger in de schuldsanering in ieder geval beschikken over uitstekende rekenvaardigheden. Want Sofie rekent de hele dag door. Steeds maar weer uit het hoofd bedragen optellen en aftrekken om te beslissen: dit kan wel, dat moet wachten tot volgende week en dat is helemaal niet haalbaar.

Creatief moet de burger in de schuldsanering ook zijn, om het allemaal leefbaar, gezond en schoon te houden. Sofie tovert met naald en draad, doet slim boodschappen en gaat uit dankzij gratis lunchconcerten.

En ze moet stressbestendig zijn, om het hoofd te kunnen bieden aan chronische kopzorgen als: haal ik het einde van de week met mijn geld, hoe vervang ik die lekke band, kapotte wasmachine of versleten schoenen en hoe kan het dat de koelkast nu  alwéér leeg is?

Ook mensenkennis; hoe ga ik om met steeds weer andere bewindvoerders?

Administratieve vaardigheden; Sofie heeft ordners vol  met correspondentie met schuldeisers en bewindvoerders.

Grenzeloze optimisme is bovendien onontbeerlijk voor de burger in de schuldsanering.  Deze laatste eigenschap heeft Sofie al die jaren op de been gehouden.

Kortom: wie de schuldsanering wil overleven moet over veel bijzondere eigenschappen beschikken. Of misschien is het wel andersom: wie overleeft in de schuldsanering ontwikkelt bijzondere eigenschappen.  Dat is dan de schrale troost voor Sofie: die nare periode heeft toch nog iets goeds opgeleverd.

Wil Verschoor, Movisie