Natuurlijk werd er gesproken door deskundigen over burgerinitiatieven en hoe daarvoor het beste een vruchtbare bodem kan worden gecreëerd. Maar de scherpe gespreksleider dwong de deskundigen al snel tot het geven van concrete tips voor de aanwezigen, veelal uit gemeenten.

Via een intervisiemethode hielpen de deelnemers elkaar vervolgens bij hun eigen zoektocht. Zelf krijg ik veel vragen van gemeenten welke houding ze moeten innemen om actief burgerschap te stimuleren. ‘Moeten we duwen of geduldig afwachten?’, is dan de vraag aan mij. Een lastige vraag, vind ik. Met alle goede tips van mijn tafelgenoten, onder anderen Rinske van Noortwijk van GreenWish kom ik nu tot de conclusie: De beste houding is duiken.

In een eerder blog stelde ik al eens de vraag: ‘Hoe word ik een vliegdekschip?’, oftewel: hoe word ik in crisistijd een goedlopende organisatie? Met het gevaar dat onterecht ik als groot liefhebber van de marine wordt gezien, stel ik nu de vraag: ‘Hoe word ik een duikboot?’ Want onder water is veel meer zichtbaar dan erboven.

Burgerinitiatieven komen vanzelf en het zijn er meer dan je denkt. Onder de oppervlakte wordt geor-ganiseerd, geholpen, gedaan, gedacht, zonder dat de initiatiefnemer er enige baat bij heeft dit in de radar van de gemeente terecht te laten komen. We lossen het zelf wel op.

In het middagprogramma van het Participatiedebat werden we als deelnemers met bootjes langs ver-schillende burgerinitiatieven geloodst. Nauwelijks aangemeerd bij het Buurtterras in Leiden-Noord of vrijwilligers en initiatiefneemster Wil Spies vertelde honderduit over alle andere initiatieven waarbij ze betrokken was (en die we vandaag helaas niet konden zien). Wauw, wat gebeurt er veel, wat bruist het!

“Onderzeeboot, dat is een mooie”, bedacht ik in de trein terug naar huis. En hoe nu verder? Tussen het materiaal dat ik die dag in handen gedrukt kreeg vond ik een kaartje van Rinske (je weet wel, van GreenWish) met gedragsregels voor in de onderzeeboot. ‘Vertrouw mensen die de intentie hebben iets goeds te doen.’ ‘Ga niet helpen, maar schep mogelijkheden’. ‘Ruimte scheppen betekent de regie loslaten.’ En zo nog een paar.

In de verte hoorde ik een kwartje vallen gevolgd door een fluisterstem in mijn hoofd: go, go, goooh.

Matthijs Terpstra is Senior Adviseur Participatie en actief burgerschap bij MOVISIE. Hij coördineert de activiteiten die MOVISIE onderneemt op het terrein van Welzijn Nieuwe Stijl en sociale wijkteams.