Terwijl in het stedelijk plan van de gemeente Amsterdam over wijkzorg nergens wordt gepraat over een actieve rol van burgers – de bal ligt bij de professionals – hebben deze bewoners zelf het initiatief genomen. Wmo-raad, buurtcommunities en zorgaanbieders zitten aan één tafel en dat is geen toeval. In Amsterdam Oost ontstaat een traditie van samenwerking: men leeft in dezelfde buurt en wil steeds vaker samen dezelfde opgaven oppakken. Sleutelfiguren uit de buurt bekleden dubbele functies in adviesraden en communities wat het vertrouwen en de onderlinge uitwisseling bevordert.

Ik vind dit een mooie vorm van ‘doe-democratie’. De bewoners wachten niet op een aanbod van de overheid. Zij willen geen betutteling, zij willen het zelf doen. Zij weten uit buurtervaring dat veel burgers die zorg nodig hebben onzichtbaar blijven voor zorgaanbieders. Zij weten ook welke potentie aanwezig is in de wijk. Ze laten zien dat buurtbewoners zelf heel goed in staat zijn om lokaal zorgbeleid te ontwikkelen en uit te voeren, samen met sociale professionals, ambtenaren  en vooral ook raadsleden. Op deze manier ontstaat samenwerking tussen participatieve democratie (burgers van het doen en het meedenken) en representatieve democratie (raadsleden en bestuurders).

En de professionals, ambtenaren en bestuurders? Ze reageren ambivalent op deze actie. Het toelaten van de leefwereld van de burgers in de sociale wijkteams strekt niet met de regels van de formele plannen van aanpak. Anderzijds staat het lokaal bestuur duidelijk achter de assertieve houding van deze burgers. Niet in de laatste plaats omdat een raadslid op de achtergrond meedenkt en meedoet vanuit zijn rol van volksvertegenwoordiger en ‘antenne in de buurt’. Betrokken ambtenaren neigen ernaar om burgers mee te laten doen aan het sociale wijkteam en het bewonersinitiatief ‘Wijk neemt zorg in eigen hand’ te definiëren als experiment.

Het voorbeeld van Amsterdam Oost laat mij zien dat burgers heel goed zelf kunnen bepalen wat het beleid wordt. Dat is democratie. Doe-democratie.

Mellouki Cadat, senior adviseur bij MOVISIE en als bewoner actief in de Indische Buurt Community