De vorige keer heb ik geschreven over een oudere vrouw, die vlak voor Pasen min of meer verlamd raakte. De arts van de (lange) weekenddienst schreef pijnstillers voor die geen oplossing brachten. Dankzij haar dochter belandde de patiënt na twee angstige dagen en nachten toch nog in een ziekenhuis voor behandeling. Een vorm van mantelzorg die noodzakelijk is als specialistische hulp onbereikbaar is. Inmiddels is de patiënt weer uit het ziekenhuis en gaat het langzamerhand beter. Dat was goed nieuws. Nu hoorde ik ook, dat het tijdens die Paasdagen toch iets anders was verlopen dan ik dacht. Het klopte dat de arts die vrijdagnacht en zaterdag dienst had, geen reden zag voor specialistische hulp. Maar op Tweede Paasdag had een andere arts dienst en zij reageerde anders. Ze vroeg naar de symptomen, en vroeg dóór toen de beschrijvingen niet duidelijk genoeg waren. Daarna zei ze: ‘Ik vind dat hier een specialist naar moet kijken. Ik ga dat regelen.’ En zo geschiede.

Veeleisende familie

De ene arts is de andere niet. Het zijn net mensen. En ongetwijfeld worden artsen soms onnodig gebeld en kunnen patiënten of hun familie lastig en veeleisend zijn. Daar staat tegenover, dat nalatigheid fataal kan zijn. Ingrijpen als het niet nodig is staat tegenover niet-ingrijpen als het wel nodig is. Het eerste is vervelend voor een druk bezette arts. Het laatste is onaanvaardbaar voor patiënten en hun familie. Bij twijfel is dus ingrijpen geboden, niet afwachten. Professionals weten dat.

Twee mythes

Blijft de vraag hoe je de balans vindt tussen mantelzorg en professionele zorg. In onze westerse, moderne samenleving hebben we veel van wat ooit binnen gezins- en familieverband plaatsvond, afgesplitst en gespecialiseerd. Huwelijk, gezin, echtscheiding, opvoeding, onderwijs, werk, recreatie, voor welk aspect in het leven ook, bestaan deskundigen die zich hebben gespecialiseerd in precies dat onderdeel en zij weten wat daarbij normaal is. Zij weten of je hulp nodig hebt en welke hulp het beste bij je past. Dat is natuurlijk een mythe. En zij strijdt met de mythe dat je vrij bent en dat je zelf verantwoordelijk bent voor je lot. Soms willen we liever in de ene mythe geloven, dan weer in de andere. En soms moeten we in de ene of de andere mythe geloven omdat er geen alternatief is. Want wat ik schreef over die beroerde Paasdagen blijft gelden: wat doe je als je geen familie hebt?

Lees hier de vorige blog van Klaas: ‘Mantelzorgen tijdens Pasen’ >>