De vorige keer vroeg Magteld zich af of ouderdom zinvol is >>

Tweede doel van de serie verwoord Bert Keizer mooi in de eerste aflevering. In Nederland vinden we oud worden eng. We weten niet goed hoe we hiermee om moeten gaan. Dementerenden bevestigen onze angst. Daar willen we eigenlijk niets mee te maken hebben. Tenzij het niet anders kan. We weten dat er veel mensen dementeren in Nederland (volgens Alzheimer Nederland zijn dat 270.000 mensen). Anders geformuleerd, krijgen vijf mensen per uur in Nederland dementie. Deze mensen hebben natuurlijk allemaal familie. Het aantal mensen dat te maken krijgt met één van onze grootste angsten bij ouder worden, is dus groot en zal de komende jaren enorm gaan stijgen. In 2040 is de verwachting dat er een half miljoen mensen aan het dementeren zijn in Nederland. De piek wordt verwacht in 2055 (670.000 mensen). De Leeuwenhoek geeft beeld bij onze grootste angst.

Ontspoorde zorg

Er ontstond nog een onbedoeld derde doel bij deze serie. Vlak voor de eerste aflevering werd uitgezonden, kwamen er berichten in de media over ouderenmishandeling binnen ditzelfde verpleeghuis. Geen incidenten, maar een patroon van te veel meldingen. Mogelijk verklaard door een te hoge werkdruk, te veel verloop van personeel, te veel invalkrachten, te weinig scholing, intervisie en overleg tussen behandelaren, zo analyseert de ouderenpsycholoog die aan het woord komt in Nieuwsuur. De verzorgenden worden verwaarloosd. En je ziet dat wanneer een team verwaarloosd wordt, dit het begin kan zijn van een cultuur waarin deze excessen kunnen plaatsvinden. Wanneer de werkdruk te hoog is, is de kans om te ‘dehumaniseren’ groot: het terugvallen op ‘technische handelingen’ en het ontstaan van ‘compassiemoeheid’. Het gevolg in De Leeuwenhoek: ontspoorde zorg.

Verwaarlozing van mensen

Hier vallen klappen die nooit mogen worden uitgedeeld. En hoewel evident is dat deze worden geïncasseerd door de dementerenden, in dit geval door bewoners van De Leeuwenhoek, moeten we ons tevens afvragen waar er nog meer klappen zijn gevallen. En hoe we met elkaar kunnen zorgen voor een klimaat waarin verwaarlozing van mensen (personeel en natuurlijk kwetsbare bewoners) geen onderdeel meer is van de zorg in een welvarend land als Nederland.

Hoge werkdruk

We hebben veel te doen met elkaar en ook veel te bespreken. Wie weet helpt dit bij nog meer doelen die deze serie zou kunnen bereiken: openheid van zaken, transparantie, aandacht (en een oplossing) voor de te hoge werkdruk in de zorg. Maar ook: stilstaan bij de betekenis die ouderen hebben in onze samenleving en onze angsten en beelden bij oud worden en oud zijn.

On tour

De Leeuwenhoek is ook ‘on tour’: Hoe ga je om met mensen met dementie? Hoe kan de zorg voor mensen met dementie nog menselijker en liefdevoller? Hoe kun je je écht verplaatsen in de – misschien vervreemdende – werkelijkheid van de ander?  Voor mantelzorgers, professionals werkzaam in de zorg en andere betrokkenen en geïnteresseerden: https://www.human.nl/in-de-leeuwenhoek/on-tour.html