Tip 1: Bekommer je niet alleen om de slachtoffers

Als sociale professionals bekommeren we ons vaak allereerst om de mensen die gediscrimineerd worden. We bieden weerbaarheidstrainingen, sociale vaardigheidstrainingen en andere cursussen aan. We leren jongeren die vanwege hun geloof of huidskleur geweigerd worden voor een stage of een baan in dit type trainingen hoe ze hiermee om kunnen gaan. Maar dat lost het probleem niet op. Om discriminatie aan te pakken moet je aan de slag met de anderen. ‘Witte’ mensen moeten iets veranderen; de mensen die de deur van een bedrijf of discotheek dichtgooien voor niet-‘witte’ mensen.

Tip 2: Stel een sociale norm

Of mensen discrimineren wordt voor een deel  bepaald door wat zij menen wat anderen denken. De ‘sociale norm’ dus. Als Margriet denkt dat het normaal is in haar buurt is te mopperen op moslims, dan is de kans groot dat zij meedoet. Het is immers ‘normaal’. Dat werkt ook andersom. Onderzoek laat zien dat wanneer iemand met aanzien of autoriteit zich duidelijk uitspreekt tegen discriminatie, dit de kans vergroot dat anderen discriminatie ook afkeuren. Maak hier dus als sociale professional in een wijk, op een school, instelling of bedrijf gebruik van. Stel allereerst zelf een sociale norm door zelf discriminatie duidelijk af te keuren. Mobiliseer ook anderen die jou hierbij willen ondersteunen. En doe  bepaalde dingen vooral niet: organiseer geen discussie of debat waarin ruimte is voor discriminerende meningen. Want dan kun je het beeld creëren dat racistische taal of discrimineren normaal is en dat wil je nou net voorkomen.

Tip 3: Werk samen met een interventie-ontwikkelaar 

Je hoeft niet het wiel uit te vinden! Er is heel veel ervaring waarmee je verder kunt. In de database van Artikel 1 vind je allerlei succesvolle aanpakken en ook in onze KIS-publicaties staan handige voorbeelden. Meer weten? Kom op 2 november naar ons symposium in Den Haag. Daar vertellen mensen hoe zij al jaren met succes discriminatie aanpakken. Vanuit een antidiscriminatiebureau, als ZZP-er maar ook vaak als actievoerder of betrokken burger.

Tenslotte de belangrijkste tip: geef niet op. Discriminatie bestrijden is allesbehalve simpel. ‘After climbing a great hill, one only finds that there are many more hills to climb’, zei Nelson Mandela ooit. Maar diezelfde Nelson liet zien hoeveel effect het aanpakken van discriminatie kan hebben.

Hanneke Felten
Kennisplatform Integratie & Samenleving