Wordt de droom van de onlangs overleden Carel Muller, in de jaren ’70 voorvechter van de nieuwe psychiatrie, nu eindelijk werkelijkheid? Vanaf 2021 hebben alle gemeenten de verplichting om invulling te geven aan beschermd wonen voor mensen die vanwege hun psychiatrische of psychosociale beperkingen niet zelfstandig kunnen wonen.
Van beschermd wonen naar beschermd thuis
De transitie van beschermd wonen naar een beschermd thuis is momenteel dan ook in volle gang. Met als doel dat mensen in een kwetsbare situatie op hún manier zelfstandig kunnen wonen en leven in de wijk. Immers, verschillende onderzoeken hebben laten zien dat mensen met psychische problemen in instellingen niet beter af zijn. Stap één is dus om passende woonruimte te organiseren in de wijk. Maar: met het overhevelen van de intramurale begeleidingsuren naar een huiselijke setting zijn we er niet. Mensen die eerst in een beschermde setting woonden, moeten zich thuis en veilig voelen in hun nieuwe wijk. Tegelijkertijd is het ook belangrijk dat andere wijkbewoners zich senang voelen bij deze ontwikkeling. Hoe realiseren we samen nu écht een inclusieve samenleving op wijkniveau?
Samen met ervaringsdeskundigen
Op diverse plekken in het land is hier gelukkig al ervaring mee opgedaan. Zo werken in Amsterdam-Zuid gemeente, zorg- en welzijnsinstellingen en ervaringsdeskundigen samen om ervoor te zorgen dat bewoners met psychische of psychiatrische problemen zich welkom voelen in hun buurt. Ervaringsdeskundigen weten bij uitstek wat de doelgroep nodig heeft om zich welkom te voelen. Maar ook weten zij als geen ander welke weerstand mensen met psychische problemen kunnen ondervinden. De ervaringsdeskundigen bieden een warme plek, ondersteuning en een luisterend oor. Dit draagt bij aan een gastvrij welkom van wijkbewoners met een psychische of psychiatrische kwetsbaarheid. Er zijn gelukkig meer van dit soort mooie voorbeelden in Nederland.
Inzoomen
Als gemeenten, sociale- en veiligheidsorganisaties, professionals, vrijwilligers, ervaringsdeskundigen en actieve buurtbewoners zullen we samen moeten zoeken naar manieren waarop we prettig en veilig samen kunnen leven in de wijk. Tijdens het Zorg+Welzijn congres ‘Mensen met verward gedrag in de wijk’ op 24 maart zoomen we nader op dit vraagstuk in. Bent u erbij?
Christine Kuiper is kenniswerker bij Movisie en projectleider van het Kennisnetwerk Verward Gedrag. Ze geeft op 24 maart samen met Joke van der Meulen de workshop ‘Buurt voor iedereen’.
