De vorige keer stelde Marianne dat het leven soms gewoon heel rauw is >>
‘Als ik volgend jaar nog alleen ben, dan hoeft het leven voor mij niet meer.’ Mijn vader sprak in de zomer van 2016 deze gedachte uit. Sinds die tijd ben ik gesprekspartner voor hem. Vooral het alleen-zijn is een onoverkomelijke hobbel voor hem en hij is volkomen tevreden over de levensloop die achter hem ligt. Inmiddels zijn meer mensen op de hoogte. Het is een existentieel basisprincipe om wel of niet op ‘deze aardkloot rond te lopen’, zoals hij dat vertaald.
Niet over één nacht ijs
Beperkingen in het lopen, overige lichamelijke klachten en algemene teruggang in geheugen; hij ervaart dit bijna als een nederlaag en vindt het leven goed zo. Hij verdiept zich in het thema, laat zich door de NVVE informeren en blijft via Facebook op de hoogte van de discussie die in het medialandschap woedt. De tijd die verstreken is, heeft laten zien dat mijn pa echt niet over één nacht ijs gaat.
Als dochter sta ik ook alleen
En ik, als dochter? Ik blijf met hem in gesprek. Ik vind dat hij gehoord moet worden. Hij mag op z’n minst verwachten dat ‘wij als maatschappij’ open en eerlijk hem hierin ruimte moeten bieden. Op de site van het Humanistisch Verbond verscheen op 24 mei het artikel Goede begeleiding cruciaal bij voltooid leven. Eén zin trof mij. ‘De vraag is hoeveel ruimte levensbegeleiders krijgen om samen met artsen personen met een stervenswens serieus te nemen, te horen en met respect te ondersteunen bij hun keuzeproces.’ Ik voel mij alleen staan in de gesprekken omdat de maatschappelijke discussie voorrang heeft.
Juridische voetangels
Inmiddels hebben wij als familie al aardig wat fases in de openheid doorlopen. Zo vond mijn vader mijn vorige blog redelijk confronterend. Ik schreef namelijk over mijn eigen emoties in dit proces van hem en onze openheid. Ik wil ervoor vechten dat ik hem tot op het laatst kan steunen en begeleiden hierin. Maar langzaamaan komt ook de wankele juridische positie die ik heb, om de hoek kijken.
Mijn eigen emoties
Elk mens heeft het recht op zelfbeschikking. Dat zou net zo natuurlijk moeten zijn als het automatische recht dat de medische wetenschap heeft als het gaat om (soms eindeloos) levens verlengen. En dat ik als dochter het recht heb om mijn vader te begeleiden als het er daadwerkelijk op aan komt. Het zal niet makkelijk zijn maar ik schuw emoties niet. Ik heb erbij mogen zijn toen mijn moeder haar laatste adem uitblies. Laat mij, alsjeblieft, ook de hand van mijn vader vasthouden als hij deze wereld verlaat. Het is uiteraard aan mijn vader of hij dat ook wil. En dus ab-so-luut niet aan regering, justitie, artsen, filosofen of wie dan ook.
Noodkreet
Hoe kan ik later zijn overlijden een plek geven als ik weet dat hij, vanwege juridische en ethische dwalingen, in alle omslachtigheid en in alle eenzaamheid deze wereld verlaat? En wat ik voor hem nog het allerergste vind: wat betekent het voor mijn vaders toekomstige handelen als hij deze vragen van mij hoort? Het mag gewoon niet zo zijn dat hij zich terugtrekt in onze openheid om mij geen juridische schade te berokkenen. Kom op zeg!