In de vorige Movisieblog vroeg Anouk Visser zich af of ruzie gezond is in een relatie>>

In het Boekenweekgeschenk ‘Makkelijk leven’ worstelt de hoofdpersoon met het bespreekbaar maken van huiselijk geweld. Voor familieleden en omstanders brengt het bespreekbaar maken verschillende dilemma’s met zich mee.

Gezin als slagveld

Het gezin als slagveld: ontwrichte verhoudingen, rake klappen, zo’n typering stemt niet vrolijk. Toch is dat de realiteit voor honderdduizenden mensen die te maken hebben met huiselijk geweld.

Losse handjes

In de novelle ‘Makkelijk Leven’ worstelt de hoofdpersoon met deze problematiek. Zijn zoon Stefan blijkt losse handjes te hebben: schoondochter Hanna staat op een avond huilend op de stoep. Ze is uitgescholden, geslagen en niet voor de eerste keer ook.

Loyaliteit

Maar dan volgt algauw het duivelse dilemma. Moet de hoofdpersoon zijn lievelingszoon aanspreken op zijn gedrag? En hoe moet hij dat dan doen? ‘Het lag op mijn lippen. Neem me niet kwalijk, ik wil me nergens mee bemoeien, maar je ziet er slecht uit. Is er iets mis?’ oefent het hoofdpersonage. Maar tot een daadwerkelijke confrontatie komt het niet. Vaak zie je dat familieleden of omstanders niet in gesprek gaan met de (vermoedelijke) pleger, in dit geval de zoon. Loyaliteit naar het eigen kind speelt hierbij een rol. En ook: hoe pak je zoiets precairs aan?

Dilemma’s

Er is een aantal dilemma’s waar omstanders zoals familie, buren, professionals, scholen, mee te maken krijgt. Ook de hoofdpersoon uit ‘Makkelijk leven’ worstelt hiermee:

• ’Ik ben bang dat mijn zoon kwaad op me wordt’ (loyaliteit)
• ‘Ik moet bewijs zien van de mishandeling’ (niet willen geloven)
• ‘Ik geloof niet dat mijn zoon zoiets doet: het zal wel meevallen’ (bagatelliseren)
• ‘Zijn vrouw is een bitch, zit hem op zijn huid, mijn zoon kan het nooit goed doen bij haar’ (het slachtoffer beschuldigen)

Vier stappen

Wat kun je wél doen? Stap 1 is bewustwording van het besef dat huiselijk geweld niet acceptabel is en dat een effectieve aanpak mogelijk is. Sta stil bij je loyaliteitsgevoelens en het ongeloof dat zoiets in jouw familie gebeurt en probeer dit te overwinnen.

Stap 2. Uit schaamte en angst wordt er niet over het geweld gesproken. Door het gesprek te voeren met het familielid/de betrokkenen op een niet-veroordelende manier, kan dit taboe doorbroken worden. Het helpt om neutraal naar de situatie te vragen.

Stap 3 is een beroep doen op het gezonde besef van de betrokkenen en de familieleden aanspreken op een gezamenlijk belang: hun kinderen. Ouders komen vaak in beweging om het geweld te stoppen als ze geconfronteerd worden met het effect van voortdurende spanningen op de kinderen.

Stap 4. Zijn beide partijen te motiveren om hulp te zoeken? Presenteer de hulp, die ouders via Veilig Thuis of therapeuten kunnen krijgen, niet als een vrijblijvende optie. Zo kunnen betrokkenen tools aangereikt krijgen om het geweld te stoppen én te voorkomen. 

Wendela Wentzel is senior projectleider, adviseur en trainer Huiselijk, Seksueel Geweld en Veiligheid bij Movisie.

Voor hulp bij geweld in relaties
Hoe weet je of gedrag in een relatie over een grens gaat? En wat te doen als er sprake lijkt te zijn van (ex-)partnergeweld? De methode RelatieWijs is ontwikkeld voor professionals, die werken in de wijk en biedt hier antwoord op. Op 8 juni 2017 lanceert Movisie deze nieuwe methode, voor het signaleren, beoordelen, bespreekbaar maken en handelen in geval van (ex-)partnergeweld.