Vorige keer blogde Loes over zandkastelen en zelfregie >>
Misschien bespreken we onze ergernis met andere collega’s en delen we onze ervaring bij het koffieapparaat. Zelf houd ik niet van roddelen. Wel ben ik heel goed in het maken van een cynische opmerking, maar om nou te zeggen dat ik mezelf als een ‘saboteur’ zie, nee, daar herken ik me helemaal niet in.
Sabotagelijn
Toch zijn bovenstaande voorbeelden allemaal verschijningsvormen van sabotage, namelijk van bedekte sabotage. Myrna Lewis plaatst de verschillende vormen van sabotage op een lijn en noemt het de sabotagelijn. Bedekte of verborgen vormen gaan langzaam over in openlijk of publiek verzet oftewel van grapjes en sarcastische opmerkingen via roddelen en slechte of gestopte communicatie verandert de vorm langzaam in het opzettelijk tegenwerken en vertragen om te eindigen in staking, vertrek of ’oorlog’.
Schaakmat
Denk niet dat het bij jouw teams niet voorkomt. Sabotagegedrag komt namelijk overal voor en ontstaat wanneer mensen zich niet gehoord voelen, wanneer dat wat gezegd moet worden, niet gezegd kan of mag worden. Soms is het verzet openlijk en heeft een teamlid of een afdeling zich ‘vastgezet’. Zo’n situatie vergelijk ik graag met een schaakbord waarbij iemand schaakmat staat. Op zo’n moment is er wrevel, onbegrip en verloopt de communicatie en samenwerking moeizaam. Dit is voor jou als leidinggevende een cruciaal moment, want het is heel vervelend als je net lekker door wilt pakken. Misschien ben je geneigd om je niet af te laten leiden en de saboteur te negeren maar dan zal het sabotagegedrag alleen maar toenemen.
Stilstaan
Wat werkt wel? Het tegenovergestelde, namelijk niet versnellen, maar vertragen en stilstaan bij he gedrag. Want waarom is het teamlid steeds te laat, wat zegt dit gedrag, wil hij/zij hier wel zijn? En waarom houdt het team zich niet aan zijn eigen afspraken, twijfelt het misschien aan de inhoud of de haalbaarheid?
Veilige setting
Sabotagegedrag is niet goed of fout want sabotagegedrag is er altijd en overal. Meestal is de persoon of de groep zich hier niet eens van bewust. Als ik met dergelijk gedrag geconfronteerd word, ruim ik tijd in en creëer ik met het team een veilige setting. Vervolgens verleid ik de ‘saboteur’ om zich uit te spreken. Als de saboteur zijn/haar twijfels, bedenkingen of emoties met het team deelt, komt het in het groepsbewustzijn en kan het team kijken op welke manier het tegemoet kan komen aan de behoefte van de saboteur. Schoorvoetend geven de eerste teamleden toe dat zij het herkennen, maar de behoefte omwille van het proces hebben genegeerd. Na de schroom en de herkenning voel je de spanning wegebben en kun je door.
Succesvol team
Ga bij weerstand dus actief op zoek naar de saboteur, want alles heeft elkaar nodig: versnellen kan niet zonder vertragen en een succesvol team kan niet zonder saboteur. Lang leve de saboteur!