De baby’s, peuters en kleuters groeien op in erbarmelijke omstandigheden. Ze verblijven in Syrisch-Koerdische tentenkampen, plekken waar (oorlogs)spanningen zijn. Dikwijls is er tekort aan voedsel, water of medicijnen. Hun vader is dood of ze hebben geen contact met hem. Traumatiserende ervaringen om in op te groeien voor jonge kinderen.
Nóg een trauma erbij
Helaas groeien wel meer kinderen in de wereld zo op. Maar déze kinderen hebben Nederlandse banden. Hun moeder is Nederlands of heeft in Nederland gewoond. Wat niet betekent dat de Nederlandse staat van plan is om hen uit die nare leefomgeving te halen. België wel, gedwongen door de Brusselse rechtbank is het verblijf in een karig opvangkamp voor zes Belgische kinderen en hun moeders binnenkort voorbij. Maar áls de ongeveer tweehonderd kinderen van ouders met een Nederlandse nationaliteit of van ouders die langere tijd in Nederland woonden, hierheen worden gehaald, wacht hen opnieuw een traumatische ervaring.
Achter de tralies
In een totaal nieuwe omgeving raken ze hun laatste houvast kwijt. Meteen op vliegveld Schiphol worden ze gescheiden van hun moeder. De jonge kinderen moeten wennen aan een (crisis)pleeggezin, aan nieuwe gewoonten in een voor hen nieuw land – tachtig procent van de tweehonderd Nederlandse kinderen in crisisgebied is daar geboren. Hun moeder verdwijnt achter de tralies, bij de afdeling terrorisme. Dit omdat moeder moet worden gestraft, maar ook omdat de overheid wil voorkomen dat de kinderen radicaliseren.
Bij Trump was het onrechtvaardig
Toen de Amerikaanse president Trump vorige zomer ouders van hun kinderen scheidde aan de grens met Mexico, was het protest niet van de lucht: wreed, niet in overeenstemming met rechtvaardigheid en fatsoensnormen. De reden verschilt natuurlijk, de intentie zeker, maar in principe willen we hetzelfde doen met de kinderen uit IS-gebieden.
Minder florissant
Wat doet het met je ideeën over een staat die jou scheidt van je moeder? Terwijl je te klein bent om te begrijpen dat zij misschien een negatieve invloed uitoefent op je denkbeelden? En wat betekent het voor je denkbeelden over een democratische samenleving wanneer je, waarschijnlijk als je iets ouder bent, mythologiseert hoe zij je moeder had kunnen zijn als jij en zij samen konden blijven? En dan is nog te hopen dat de kinderen een fijn en hetzelfde pleeggezin hebben – alle commissies die de afgelopen jaren de revue passeerden (Deetman, Samson, De Winter) laten een minder florissant beeld van de jeugdbescherming zien.
Opgroeien in de gevangenis
Tegelijkertijd: wat moet de Nederlandse staat dan? Jonge kinderen in opvangkampen aan hun lot overlaten is moreel verwerpelijk. Kinderen bij hun moeder in gevangenissen laten opgroeien, is niet bevorderlijk voor hun ontwikkeling. Een speciale voorziening optuigen voor die paar moeders met kinderen is wellicht een kostbaar verhaal.
Angst voor radicalisering
Ik begrijp de angst voor radicalisering. Ik vind dat deze jonge, getraumatiseerde kinderen hulp in Nederland nodig hebben. Of je dat biedt door hen ook nog eens hun moeder te ontnemen, vraag ik me af.