De vorige keer blogde Petra over kwaliteitsonzin >>

We zijn druk met verantwoording, inkoop, resultaateenheden, effectieve methoden en onderzoek. Mooie ontwikkelingen in het sociaal werk die hun waarde hebben. Gooien we met die verschuiving naar meer verantwoording echter niet het kind met het badwater weg? Anders gezegd: proberen we het humane van het sociaal werk niet te veel in hokjes te stoppen? Een arm om een schouder weg te boeken in een elektronisch cliëntendossier?

Naastenliefde

We kunnen met elkaar vaststellen dat er in 2016 een hoop ellende was. Angst en terreur vulden de nieuwsberichten. Dichterbij dan ons lief is, zien we het verdriet en de angst van mensen op de vlucht. Mensen die op zoek moeten naar een nieuw thuis. Tegelijkertijd zie ik een immens grote beweging van mensen die klaar staan om vluchtelingen een warm welkom te bieden. Mensen die gedreven worden door een ouderwets begrip: naastenliefde. De basis van waaruit het professionele sociaal werk is ontstaan.

Hart van het vak

Veel sociaal werkers kiezen met hun hart voor het vak. Maar zoals Lilian Linders dit jaar in haar onderzoek vaststelde, is een ander willen helpen niet meer het juiste motief voor het vak. ‘Veel professionals vinden dat het hart van hun vak wordt uitgehold.’ Als ik op internet zoek naar ‘sociaal werk’ in combinatie met ‘liefde’  krijg ik vooral verwijzingen naar de geschiedenis van het sociaal werk. Mag de liefde er tegenwoordig niet meer zijn?

Verschil maken

Vol bewondering volg ik vrienden die, ondanks hun drukke leven, initiatieven nemen om bootvluchtelingen te redden. Gelukkig kwamen zij in het nieuws, maar veel van het werk van sociaal werkers en burgers blijft op de achtergrond. Juist in die luwte gebeuren de mooiste dingen. Daar maken mensen het verschil en groeit er weer hoop. Talrijke verhalen inspireerden me eind vorig jaar tijdens het congres ‘On the Move’, over mensen die wereldwijd op zoek moeten naar een nieuw (t)huis. In al die verhalen hoorde ik een rode draad: de kracht van de liefde. Naast alle effectieve aanpakken, raakte dat me het meest in de verhalen van sociaal werkers. De bewogenheid van professionals om het verschil te maken voor iemand op de vlucht. Alleen het woord liefde werd niet genoemd.

Onmisbaar ingrediënt

Toen ik vorige maand op werkbezoek in Australië was, sprak ik met sociaal werkers die jongeren opvangen die dakloos zijn. Zij spraken vol passie en bewogenheid over hun werk. Zij noemde de kern van hun vak bij de naam: liefde. Pas toen realiseerde ik me dat wij dat in Nederland niet gewend zijn om te doen. Waarom eigenlijk niet? Want liefde is een onmisbaar ingrediënt van het werk van sociaal werkers.

Koester de liefde

De beste methodieken zijn nutteloos zonder een juiste basishouding van professionals of vrijwilligers. Kortom: ik pleit voor een jaar waarin we de liefde koesteren. Waarin de liefde weer een plek krijgt in het proces van professionalisering. Dat de liefde een sterk antwoord zal zijn tegen alle terreur waar we middenin zitten. Daarbij daag ik sociaal werkers uit om uit de schaduw te stappen en krachtige en hoopvolle verhalen te delen. Vergroot als professional je impact en maak het verschil met de liefde. Ik sluit me aan bij de wijsheid van Martin Luther King: ‘Haat kan geen haat verdrijven, enkel liefde kan dat’.

Petra van Leeuwen is adviseur en onderzoeker bij Movisie.