De vorige keer blogde Patty over de MIP >>
Ik wilde geen verpleegkundige worden. Alleen al het idee dat ik mensen zou moeten wassen en ze op het toilet helpen met ontlasting afvegen… Juk.
Defecatie
Mijn eerste ‘wasbeurt’ vond ik dan ook verschrikkelijk. De cliënte was gelijk een ‘voltreffer’ en zat onder de poep. Ja, toen noemde ik het gewoon nog poep. Inmiddels spreek ik over defecatie, of afgekort def, maar toen wist ik nog niet eens wat def betekende. De bewuste cliënt had ook nog eens rare ‘dingetjes’ in haar ontlasting. Dit bleken zaadjes te zijn om de stoelgang te bevorderen. Wist ik veel. Nee, dat wassen was niks voor mij. Ik hield meer van het omgaan met (moeilijk verstaanbaar) gedrag en het echte begeleiden. Maar inmiddels is def gewoonte geworden in mijn werk en doet het me weinig meer. Het is echt waar wat ze zeggen: het went. Ik vind verzorgen inmiddels zelfs leuk.
Somatiek
Op mijn opleiding (SPH) heb ik weinig lessen gehad over verzorgen/wassen en somatiek. Wat ik wel had geleerd, was dat je de huisarts moest bellen als er bloed bij de ontlasting zat. En zwarte ontlasting zou opgedroogd bloed betekenen. Toen ik dus voor het eerst zwarte ontlasting zag, begon er een belletje te rinkelen. Alert van mezelf, dacht ik. Wist ik veel dat je van ferrofumaraat (ijzer) ook zwarte def kon krijgen.
Klysma versus sub
Mijn kennis over def is inmiddels zo uitgebreid dat als ik zelf naar de wc ga, ik precies weet of het een type 1,2,3,4,5,6 of 7 is. In de ouderenpsychiatrie kreeg ik vooral te maken met de type 1 en type 2 (harde ontlasting). Dit kwam door de bijwerkingen van de vele medicatie die gebruikt werd. De zakjes Movicolon en de cupjes lactulose vlogen over de balie. Vaak was dit niet voldoende dus waren de klysma’s per cliënt wekelijks ingepland. Door mijn ervaring in de ouderenpsychiatrie dacht ik inmiddels wel wat van obstipatie te weten. Echter had ik nog nooit van een ‘sub’ gehoord. Wat in de gehandicaptenzorg meer gebruikt lijkt te worden dan een klysma.
Probleemgedrag
Nu ga ik even terug naar wat ik eerder schreef: ‘dat wassen is niks voor mij, ik houd meer van omgaan met gedragsproblemen’. Als dat mijn voorkeur heeft, waarom zou ik dan een hele blog schrijven over ontlasting/somatiek? Dat komt omdat ik in de praktijk geleerd heb dat er een link kan liggen tussen def en die gedragsproblemen die ik zo interessant vindt. Met regelmaat heb ik gezien dat probleemgedrag toeneemt bij obstipatie. Mijn tip is daarom om, als er ‘zomaar’ gedragsproblematiek ontstaat zonder acute aanleiding, eerst somatische controles te doen en te kijken of iemand wellicht obstipatie heeft. Met name als het iemand is die dit zelf niet kan aangeven.
Defpatronenen en defmetingen
Ik werk sinds kort in de zorg voor verstandelijk beperkten en hier wordt er zeker op defpatronen gelet. Er worden ook lijsten met defmetingen bijgehouden waardoor je eventueel onrustig gedrag kunt verklaren. In de psychiatrie heb ik dit zelden hoeven doen. Naar mijn idee en ervaring wordt er in de psychiatrie wel naar somatiek gekeken, maar meer in de zin van bijvoorbeeld bloeddruk en suikerspiegel. Def lijkt een ondergeschoven kindje, terwijl het veel zeggend kan zijn. Vandaar deze tip voor andere begeleiders in de psychiatrie.
